liên kết website
Lượt truy cập
 Lượt truy cập :  25,222,567
  • Ứng dụng kết quả thực hiện nhiệm vụ

KC.09/16-20

2021-48-1152/KQNC

Xác lập luận cứ khoa học và giải pháp tổng thể phát triển bền vững huyện đảo Trường Sa Việt Nam

Viện Tài nguyên và Môi trường biển

Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam

Quốc gia

PGS.TS. Trần Đình Lân

TS. Vũ Mạnh Hùng; PGS.TS. Nguyễn Văn Quân; TS. Nguyễn Đăng Ngải; TS. Nguyễn Văn Thảo; TS. Phạm Thế Thư; TS. Vũ Việt Hà; ThS. Phạm Sỹ Hoàn; TS. Nguyễn Thu Nhung; TS. Đinh Văn Huy

Xã hội học khác

01/07/2018

01/12/2020

24/04/2021

2021-48-1152/KQNC

22/06/2021

Cục Thông tin Khoa học và Công nghệ Quốc gia

Đề tài cung cấp cơ sở khoa học, cơ sở thực tiễn và mô hình phát triển bền vững được xây dựng phù hợp với sự phát triển của một huyện đảo mang tính đặc trưng và tầm chiến lược như huyện Trường Sa. Các kết quả không chỉ xây dựng cho riêng huyện Trường Sa mà còn có thể tham khảo, áp dụng cho các hải đảo của Tổ quốc. Những giải pháp tổng thể mang tầm chiến lược đã được trình bày một cách cụ thể, chi tiết cho huyện đảo cũng như các cụm đảo có đặc điểm cấu trúc đặc trưng. 

1. Các kết quả tổng hợp nghiên cứu về quần đảo Trường Sa trong nhiều năm của các chương trình và nhiệm vụ khoa học và công nghệ cùng với kết quả điều tra nghiên cứu tổng hợp của đề tài trong các năm 2018-2020 theo định hướng PTBV, bộ dữ liệu về điều kiện tự nhiên, tài nguyên thiên nhiên, môi trường và đa dạng sinh học cũng như hiện trạng phát triển kinh tế - xã hội huyện Trường Sa đã được xây dựng trên nền hệ thông tin địa lý (GIS). Ngoài hệ thống các báo cáo khoa học liên quan đến cơ sở lý luận và thực tiễn về PTBV biến đảo, các báo cáo phản ánh nội dung nghiên cứu về các vấn đề liên quan đến ba trụ cột PTBV ở huyện Trường Sa, hệ thống các bản đồ được xây dựng và lưu trữ dạng số trên nền GIS, gồm: các bản đồ nền cho toàn huyện đảo (1/50000) và cho các đảo nghiên cứu (1/25000 - Trường Sa, Song Tử Tây và Thuyền Chài); nhóm bản đồ, sơ đồ về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội, tài nguyên và môi trường (gồm 18 bản đồ); Nhóm bản đồ, sơ đồ về định hướng sử dụng không gian huyện Trường Sa (gồm 4 bản đồ). Các kết quả quan trắc, điều tra, khảo sát và phân tích trong quá trình thực hiện đề tài cũng được tập hợp dạng kỹ thuật số. Cơ sở dữ liệu trên nền GIS đã được xây dựng dạng web nhằm lưu trữ và khai thác sử dụng cho đề tài và cho các mục tiêu khác sau này.

2. Lý luận về Phát triển bền vững dần được cụ thể hóa và phù hợp với các hoàn cảnh địa lý, chính trị, xã hội của các mô hình ở quy mô các hải đảo đang trong giai đoạn phát triển. Thực tiễn gần 20 năm qua, một số hải đảo gần bờ của Việt Nam cũng đã được định hướng xây dựng theo các mục tiêu PTBV, nổi bật là hệ thống các khu bảo tồn biển đã được qui hoạch và một số đảo đã được triển khai xây dựng ở cả ba miền Bắc, Trung Nam là cơ sở quan trọng để đề xuất các mô hình PTBV và giải pháp tổng thể cho PTBV huyện Trường Sa. 

3. Bộ tiêu chí PTBV huyện Trường Sa được xây dựng trên nguyên tắc ba trụ cột phát triển kinh tế, xã hội và bảo tồn thiên nhiên và bảo vệ môi trường. Hai mươi năm chỉ thị thuộc bộ tiêu chí đã được đề xuất gồm: 8 chỉ thị phát triển bền vững kinh tế; 6 chỉ thị phát triển bền vững xã hội và 11 chỉ thị sử dụng và bảo vệ tài nguyên môi trường và đã được thử nghiệm đánh giá thực trạng phát triển huyện đảo Trường Sa. Theo đó, huyện đảo Trường Sa đạt được hầu hết các tiêu chí đặt ra. Bộ tiêu chí PTBV huyện Trường Sa lần đầu tiên được đề xuất ở qui mô huyện đảo xa bờ của Việt Nam, có thể sử dụng cho các huyện đảo khác khi được điều chỉnh phù hợp với đặc điểm tự nhiên, kinh tế - xã hội và môi trường của các huyện này.

 4. Mô hình PTBV huyện Trường Sa được đề xuất, bao gồm 01 mô hình PTBV cho toàn huyện, 02 mô hình cho đảo nổi quy mô xã đảo trọng điểm là thị trấn Trường Sa và xã Song Tử Tây; 01 mô hình cho đảo nửa nổi trọng điểm là đảo Thuyền Chài. Mô hình PTBV cho toàn huyện Trường Sa lấy bảo tồn biển là trọng tâm kết hợp phát triển kinh tế biển xanh và xã hội văn minh hiện đại. Mô hình PTBV cho quy mô xã đảo trọng điểm là thị trấn Trường Sa và xã Song Tử Tây là các mô hình phát triển dạng đô thị đảo. Mô hình cho đảo nửa nổi, trọng điểm là đảo nửa nổi Thuyền Chài với mục tiêu phát triển đảo trở thành hình mẫu về bảo tồn thiên nhiên gắn với hoạt động kinh tế bền vững. 

5. Giải pháp tổng thể PTBV huyện Trường Sa được đề xuất trên nền tảng bảo vệ chủ quyền quốc gia, bảo đảm quốc phòng - an ninh, bốn nhóm giải pháp cơ bản được đề xuất gồm nhóm giải pháp về chính sách, trong đó cần tập trung vào chính sách về đầu tư và tài chính đặc biệt cho huyện Trường Sa; nhóm giải pháp về duy trì, bảo tồn thiên nhiên và bảo vệ môi trường cần thành lập khu dự trữ sinh quyển thế giới Trường Sa trong đó bao gồm cả khu bảo tồn biển được mở rộng với các thiết chế được xây dựng và đi vào hoạt động; nhóm giải pháp về phát triển kinh tế - xã hội cần hướng tới phát triển kinh tế biển xanh và phát triển đô thị biển; nhóm giải pháp về nghiên cứu khoa học, tuyên truyền, giáo dục chú trọng đến xây dựng một chương trình nghiên cứu Trường Sa và một trung tâm nghiên cứu và dịch vụ khoa học Biển Đồng, đồng thời cần tuyên truyền, giáo dục về giá trị của vùng biển Trường Sa ngay từ cấp học phổ thông. Một nhóm giải pháp chung về qui hoạch và hợp tác quốc tế được đề xuất sẽ hỗ trợ và bổ sung cho các nhóm giải pháp cụ thể trên. 

 

19413

 Kết quả đề tài là cơ sở khoa học quan trọng đến chiến lược phát triển kinh tế xã hội cho huyện Trường Sa và các huyện đảo tiền tiêu. Bộ tiêu chí và các giải pháp phát triển tác động tích cực đến nhận thức và hoạch định chính sách phát triển cho các địa phương có điều kiện tự nhiên tương tự như huyện Trường Sa. 

 

Xác lập; Luận cứ khoa học; Giải pháp tổng thể; Phát triển bền vững; Huyện đảo

Ứng dụng

Đề tài KH&CN

Khoa học tự nhiên,

Được ứng dụng giải quyết vấn đề thực tế,

Số lượng công bố trong nước: 12

Số lượng công bố quốc tế: 1

Không có

01 Tiến sĩ; 02 Thạc sĩ