Đây là nghiên cứu đầu tiên ở Việt Nam khi ứng dụng công nghệ sóng ứng suất (phương pháp không phá hủy) để dự đoán tính chất gỗ cho loài Trai lý (Garcinia fagraeoides) có phân bố tự nhiên tại huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên. Giá trị vận tốc truyền sóng ứng suất (SWV) được đo trên thân mỗi cây đứng và giá trị khối lượng riêng cơ bản (KLR) cũng được xác định từ các mẫu gỗ được lấy bằng phương pháp khoan tăng trưởng. Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng SWV có tương quan nghịch (P < 0,05) với các chỉ số đường kính ngang ngực và chiều cao vút ngọn cây Trai lý, trong khi đó không có mối liên hệ có ý nghĩa thống kê được tìm thấy (P > 0,05) giữa SWV và KLR. Mô đun đàn hồi uốn tĩnh (E) gỗ Trai lý có tương quan rất cao (r = 0,93, P < 0,001) với giá trị SWV. Kết quả nghiên cứu này có ý nghĩa thực tiễn quan trọng khi các nhà lâm sinh có thể sử dụng công nghệ sóng ứng suất để dự đoán nhanh được chỉ số E cho từng cây Trai lý, từ đó có thể lựa chọn được những cây Trai lý có tính chất gỗ cao kết hợp với các chỉ số sinh trưởng để làm cây mẹ trong quá trình chọn lọc và nhân giống nguồn gen Trai lý tại huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên.

This is the first study in Vietnam applying stress wave technology (nondestructive method) to predict wood properties for Garcinia fagraeoides, naturally distributed in Vo Nhai district, Thai Nguyen province. The value of stress wave velocity (SWV) was measured on the stem of each standing tree and the basic density (KLR) was also determined from wood samples taken by the growth drilling method. Research results showed that SWV has a negative correlation (P < 0.05) with both of diameter at breast height and height of Garcinia fagraeoides trees, while there was no statistically significant relationship (P > 0.05) between SWV and KLR. Modulus of elasticity (E) of Garcinia fagraeoides wood has a very high correlation (r = 0.93, P < 0.001) with SWV value. The results of this research have important practical significance as silviologists can use stress wave technology to quickly predict the E index for each Garcinia fagraeoides tree, from which it is possible to select trees that have high wood properties combined with growth indicators to serve as mother tree in the process of selecting and breeding Garcinia fagraeoides genetic resources in Vo Nhai district, Thai Nguyen province.