



- Công bố khoa học và công nghệ Việt Nam
38
Địa chất học
BB
Nguyễn Quang Phích, Nguyễn Văn Mạnh(1)
Dự báo biến đổi địa cơ học trong khối đá có đứt gãy xung quanh công trình ngầm chịu động đất
Prediction of geomechanical changes in faulted rock mass around underground structures subjected to earthquakes
Khoa học và Công nghệ Việt Nam
2024
3B
13-19
1859-4794
Đứt gãy là cấu trúc địa chất thường dẫn đến các tai biến địa chất trong xây dựng công trình ngầm ngay trong điều kiện bình thường và đặc biệt khi xuất hiện động đất nên cần phải nghiên cứu cẩn trọng. Bài báo giới thiệu một số kết quả mô phỏng số về quá trình lan truyền sóng địa chấn, biến đổi trạng thái ứng suất - dịch chuyển trong khối đá có đứt gãy nhỏ với góc cắm 45o, xung quanh hầm tiết diện tròn, sử dụng phương pháp phần tử rời rạc (Universal distinct element code - UDEC). 3 trường hợp được mô phỏng gồm: a) Hầm nằm trong phần đá vách, đứt gãy nằm cách tâm hầm 10 m trên trục thẳng đứng; b) Đứt gãy chạy qua tâm hầm và c) Hầm nằm trong phần đá trụ, đứt gãy cách tâm hầm 10 m trên trục thẳng đứng. Các kết quả nhận được cho thấy ảnh hưởng rất rõ nét của thế nằm và vị trí của đứt gãy đến biến đổi địa cơ học trong khối đá, góp phần thiết kế hợp lý đường hầm chịu động đất.
Faults are a type of geological structure that often leads to geological disasters in underground structures under normal conditions and especially when earthquakes occur, thereby requiring careful study. This article introduces some numerical simulation results on the seismic wave propagation process, on changes in stress and displacement states in the rock mass with a small fault of a dip angle of 45o, around a circular cross-section tunnel, using the discrete element method (Universal distinct element Code - UDEC). Three cases are simulated: a) The tunnel is located in the hanging wall rock, the fault is located 10m from the centre of the tunnel on the vertical axis; b) The fault runs through the centre of the tunnel and c) The tunnel is located in the footing wall rock, the fault is located 10m from the centre of the tunnel on the vertical axis. The results obtained show a very clear influence of the position and location of the fault on the geomechanical changes in the rock mass around the tunnel, contributing to the reasonable design of tunnels subjected to earthquakes.
TTKHCNQG, CVv 8