



- Công bố khoa học và công nghệ Việt Nam
87
Kỹ thuật môi trường và địa chất, địa kỹ thuật
BB
Trần Mạnh Cường(1), Trần Anh Phương, Lê Mạnh An, Bùi Huyền Linh, Trần Văn Tú
Nghiên cứu xác định bản đồ lớp phủ sử dụng công nghệ học máy phục vụ đánh giá tác động của biến động lớp phủ đến chế độ dòng chảy trên lưu vực sông Đà ngoài lãnh thổ vào Việt Nam
Research on Mapping Land Cover Using Machine Learning Technology for Evaluating the Impact of Land Cover Changes on Flow Regime in the Da River Basin Outside Vietnam
Khí tượng Thủy văn
2025
771
40-54
2525-2208
Trong những năm qua, lớp phủ trên lưu vực sông Đà bên ngoài lãnh thổ Việt Nam có nhiều thay đổi, góp phần tác động đến dòng chảy vào Việt Nam. Tuy nhiên, do thiếu dữ liệu, việc đánh giá tác động này gặp nhiều thách thức. Bài báo này trình bày kết quả ứng dụng công nghệ học máy để xây dựng bản đồ lớp phủ từ ảnh viễn thám phục vụ đánh giá biến động của lớp phủ theo thời gian và tác động của nó đến dòng chảy trên lưu vực sông Đà ngoài lãnh thổ sử dụng mô hình SWAT. Dữ liệu lớp phủ các năm 2000 và 2020 làm đầu vào cho mô hình SWAT được xây dựng từ ảnh vệ tinh bằng thuật toán học máy trên nền tảng Google Earth Engine. Độ chính xác của lớp phủ được đánh giá bằng độ chính xác tổng thể và hệ số Kappa, cho thấy kết quả giải đoán ảnh tương đối tốt. Mô hình SWAT được thiết lập để so sánh sự thay đổi của lượng nước trên lưu vực tương ứng với lớp phủ năm 2000 (KB1) và năm 2020 (KB2). Lớp phủ xây dựng tại thời điểm năm 2000 và năm 2020 cho thấy diện tích khu vực xây dựng tăng 866,92%, rừng tăng 4,26%, đất trống tăng 3,39%, mặt nước tăng 63,89%, diện tích cây bụi - cỏ giảm 11,60%. Dòng chảy trong KB2 tăng lên so với KB1 trên phần lớn các tiểu lưu vực khi xét trong cả năm. Mùa khô dòng chảy trên toàn lưu vực giảm 0,15%, mùa mưa tăng 0,08% và cả năm tăng 0,04%.
In recent years, land cover in the Da River basin outside Vietnam has undergone significant changes, impacting on water flow into Vietnam. However, due to a lack of data, assessing this impact has faced numerous challenges. This article presents the results of applying machine learning technology to create land cover maps from remote sensing im-agery to evaluate land cover changes over time and their effects on flow in the Da River basin using the SWAT model. Land cover data for the years 2000 and 2020 were used as input for the SWAT model, created from satellite images using machine learning algorithms on the Google Earth Engine platform. The accuracy of the land cover was evaluated through overall accuracy and Kappa coefficient, achieving relatively good results. The SWAT model was set up to compare changes in water quantity in the basin corresponding to land cover in 2000 (KB1) and 2020 (KB2). The land cover in 2000 and 2020 indicates that the built-up area increased by 866,92%, the forest increased by 4,26%, the bare land increased by 3,39%, the water increased by 63,89%, and the area of shrubs - grasses decreased by 11,60%. Flow in KB2 increased compared to KB1 in most sub-basins when considered over the entire year. During the dry season, flow across the basin decreased by 0,15%, while it increased by 0,08% during the rainy season, resulting in an overall annual increase of 0,04%.
TTKHCNQG, CVt 39