



- Công bố khoa học và công nghệ Việt Nam
18
Nghệ thuật kiến trúc
BB
Ngô Văn Cường, Lê Đình Ngọc(1)
Rồng trên ngói lợp mái kiến trúc cung điện thời Lê sơ
Dragon on roof tiles of palace architecture in the early Le Dynasty
Tạp chí Khoa học Xã hội Việt Nam
2024
10
88-98
1605-2811
Kết quả phân loại, chỉnh lý, nghiên cứu ngói thời Lê sơ tại khu di tích Hoàng thành Thăng Long do Viện Nghiên cứu Kinh thành thực hiện các năm 2021-2022 cho thấy, trang trí trên ngói cung điện thời Lê sơ phong phú và đa dạng với nhiều chủ đề. Trang trí rồng trên chất liệu ngói men, không men qua các loại hình ngói diềm mái, thân mái, nóc mái chiếm đa số với nhiều hiện vật. Bài viết này từ phương pháp nghiên cứu của khảo cổ học mong muốn làm rõ những nét đặc sắc trong trang trí rồng trên ngói diềm mái. Đây là nguồn tài liệu vật thật quý giá không chỉ góp phần nghiên cứu về hình thái nghệ thuật kiến trúc mà còn góp phần nghiên cứu về vật liệu kiến trúc, mỹ thuật, sử học, tôn giáo...
The result of classification, restoration, and research of tiles f-rom the Early Lê dynasty at the Thăng Long Imperial Citadel conducted by the Institute of Imperial Citadel Studies during 2021-2022 had shown that the decoration on palace tiles of thisdynasty was rich and diverse with various themes. The dragon decoration on ceramic tiles and tiles has been discovered at the roof drip, roof sheeting and roof ridge that is the majority with numerous artifacts. Based on the archaelogical research methods, this article clarifies the distinctive of the dragon decoration on drip tile. These artifacts are a valuable source of material that not only contributes to the study of architectural art forms but also researchs on architectural materials, fine arts, history, religion, etc.
TTKHCNQG, CVt 63
- [1] (2021), Báo cáo kết quả nghiên cứu, phân loại, chỉnh lý ngói lợp diềm mái thời Lê sơ, Mạc, Lê Trung hưng (Thế kỷ XV-XVIII). Khu ABCD, khu E - Khu di tích Hoàng thành Thăng Long,
- [2] Thái Dịch An (2003), Tổng tập hoa văn rồng phượng,
- [3] Phạm Quốc Quân; Nguyễn Văn Đoàn (1997), Báo cáo khai quật khu Trung tâm di tích Lam Kinh (Thanh Hóa) năm 1996,
- [4] Nguyễn Văn Đoàn (2004), Hệ thống vật liệu kiến trúc di tích Lam Kinh (Thanh Hóa),Tạp chí Khảo cổ học
- [5] Nguyễn Ngọc Thơ (2016), Hình tượng rồng trong văn hóa phương Đông,
- [6] Nguyễn Đức Nùng (Chủ biên) (1978), Mỹ thuật thời Lê sơ,
- [7] Nguyễn Du Chi (2003), Hoa văn Việt Nam từ thời tiền sử đến nửa đầu thời kỳ phong kiến,
- [8] Ngô Văn Cường (2021), Ngói trích thủy thời Lê sơ ở di tích Hoàng thành Thăng Long qua kết quả nghiên cứu, phân loại, chỉnh lý năm 2020-2021,Kỷ yếu tọa đàm khoa học quốc tế: “Nhận diện kiến trúc cung điện Việt Nam thời Lê sơ”
- [9] Ngô Thị Lan (2019), Gạch, ngói thế kỷ XV-XVIII ở Bắc Việt Nam,
- [10] Lưu Nguyên Bình; Khang Kiện (2008), Bước đầu tìm hiểu bờ mái trong kiến trúc cổ,Kiến trúc Sơn Tây
- [11] (1993), Đại Việt sử ký toàn thư,
- [12] Nguyễn Sỹ Giác (1961), Lê triều chiếu lịnh thiện chính,
- [13] Bùi Minh Trí; Nguyễn Quang Ngọc (2023), Nghiên cứu giải mã hình thái kiến trúc điện Kính Thiên,Kinh thành cổ Việt Nam
- [14] Bùi Minh Trí (2022), Đồ gốm sứ ngự dụng trong Hoàng cung Thăng Long thời Lê sơ,Kinh thành cổ Việt Nam
- [15] Bùi Minh Trí (2016), Hình thái kiến trúc cung điện Việt Nam thời Lý dưới ánh sáng khảo cổ học,Thông báo khoa học 2015
- [16] Bùi Hữu Ngọc; Lê Đình Ngọc (2023), Nghiên cứu, xác định chức năng tên gọi các loại ngói lợp mái kiến trúc cung điện thời Lê sơ,Kinh thành cổ Việt Nam