Tiểu thuyết Đất rừng phương Nam (1957) của Đoàn Giỏi thường được nhắc đến trong nhiều bài viết khái quát về văn học sinh thái ở Việt Nam mà chưa trở thành đối tượng được phân tích sâu như một tác phẩm văn học sinh thái riêng biệt. Bài viết khảo sát các tình huống sinh thái trong tiểu thuyết Đất rừng phương Nam của Đoàn Giỏi mà ở đó con người nhận ra sức mạnh kỳ diệu của tự nhiên. Trong tác phẩm, việc đặt các tình huống sinh thái trong bối cảnh chiến tranh cho thấy sự khai thác, phá hủy tự nhiên mang tính lịch sử. Tất cả các tình huống này làm nổi bật sự kết nối giữa con người và thiên nhiên, theo đó, biến đổi tự nhiên ở một mặt khác cũng chính là cách con người đã và đang làm biến đổi chính sự tồn tại của minh với tư cách là một thực thể thuộc về tự nhiên chặt chẽ.