



- Công bố khoa học và công nghệ Việt Nam
Dược liệu học; Cây thuốc; Con thuốc; Thuốc Nam, thuốc dân tộc
Hà Minh Tâm(1), Nguyễn Thế Cường, Mai Thanh Hòa
Đa dạng nguồn tài nguyên cây thuốc và cây có độc của cộng đồng dân tộc thiểu số ở vùng núi Tam Đảo
Khoa học và Công nghệ - Đại học Thái Nguyên
2020
11
39-44
1859-2171
Vùng núi Tam Đảo không chỉ là nơi có tính đa dạng sinh học cao với nhiều loài cây thuốc và cây có độc mà còn là khu vực sinh sống của nhiều cộng đồng các dân tộc thiểu số như Sán Dìu, Sán Chí, Dao, Tày, Nùng, Cao Lan,... Do tác động của con người, nguồn tài nguyên cây thuốc, tri thức và kinh nghiệm sử dụng cây thuốc của cộng đồng dân tộc tại đây đang đứng trước nguy cơ bị suy giảm và thất truyền. Nghiên cứu này được thực hiện nhằm bảo tồn và phát huy tri thức truyền thống của cộng đồng trong việc sử dụng nguồn tài nguyên cây thuốc trong khu vực. Bằng phương pháp điều tra, nghiên cứu thực vật dân tộc học, kết hợp các phương pháp điều tra cây thuốc truyền thống, chúng tôi đã xác định được 253 loài cây thuốc và cây độc được các dân tộc thiểu số ở núi khu vực Tam Đảo sử dụng. Trong số đó, 15 loài được ghi nhận là thực vật bị đe dọa. Cây thuốc điều trị viêm xương khớp là tỷ lệ cao nhất, chiếm 22,09%; điều trị rối loạn tiêu hóa 21,29%; điều trị bệnh gan 19,28%; điều trị bệnh suy thận 14,06%; và các nhóm khác chiếm 23,27% tổng số loài. Về cách sử dụng, phơi khô và đun sôi trong nước để uống bao gồm 187 loài; đun sôi trong nước để tắm có 33 loài; đập, nghiền nát rửa vết thương gồm 22 loài; 12 loài nghiền để uống; và 9 loài dùng để ngâm rượu để uống hoặc xoa bóp.
TTKHVNQG, CTv 178
- [1] (2007), Vietnam Academy of Science and Technology, Vietnam Red Data Book-Part II. Plants.,
- [2] (2009), Decree No. 06/2019/NDCP On the management of endangered, precious and rare forest plants and animals and implementation of the Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora,,
- [3] N. T. Nguyen, (2007), Plant research methods.,Vietnam National University Press, Hanoi, 2007, 171 pp.
- [4] (), Plant Resources of South-East Asia: Medicinal and Poisonous Plants.,Backhuys Publishers, Leiden, 1999-2003, vol. 12(1-3), pp. 711, 785, and 644.
- [5] (2016), Decision No. 1122/QĐBYT On the promulgation the code of shared lists applicable to Medical examination, Treatment and Health insurance payment, 2016.,
- [6] T. D. Nguyen (editor), (2006), Medicinal reseach f-rom herbal medicine.,Science and Technics Publishing House, Hanoi, 2006, pp. 33-60.
- [7] G. J. Martin, (2002), Ethnobotany.,Agriculture Publishing House, Hanoi, 2002, 363 pp.
- [8] T. T. H. Le, T. T. H. Dao, N. T. Nguyen, and T. T. Ngyen, (2013), “Investigation of medicinal plants and experiences of using medicinal plants of san chi ethnic minority at Phu Dinh commune, Dinh Doa district, Thai Nguyen province,”,Proceeding of the 5th National Scientific Conference on Ecology and Biological resources, Agriculture Publishing House, Hanoi, 2013, pp. 1086-1094.
- [9] T. T. H. Le, and T. T. Nuyen, (2016), “The Knowledge and Experience of the Medicinal Plants Using of Minorities Ethnic in Thái Nguyên Province for Conservation and Sustainable Development,”,VNU Journal of Science: Natural Sciences and Technology, vol. 32, no. 1, pp. 55-64, 2016.
- [10] T. T. H. Le, T. N. A. Tran, T. N. Y. Nguyen, T. T. Nuyen, and N. T. Nguyen, (2012), “Situation of precious and rare drug species in Thai Nguyen province,”,VNU Journal of Science: Natural Sciences and Technology, vol. 28, pp. 173-194, 2012.
- [11] V. T. Do, (2013), “Research on scientific basis to conservation and sustainable development of medicinal plant resources in Tam Dao National Park,”,Doctoral thesis, Institute of Ecology and Biological resources, Hanoi, 2013, 151 pp.