Liêm chính và thực hành liêm chính (qua khảo cứu quan trường thời Lê - Trịnh thế kỉ XVII

Chỉ số đề mục

Lĩnh vực nghiên cứu

Lịch sử Việt Nam

Dạng tài liệu

Tác giả

Phan Ngọc Huyền⁽¹⁾

Nhan đề

Liêm chính và thực hành liêm chính (qua khảo cứu quan trường thời Lê - Trịnh thế kỉ XVII - XVIII)

Nhan đề tiếng anh

Integrity and practicing integrity (through the study of bureaucracy under the Lê - Trịnh period in the 17th and 18th centuries)

Nguồn trích

Tạp chí Khoa học - Đại học Sư phạm Hà Nội

Năm xuất bản

2022

Số

XH-02

Trang

60-69

ISSN

2354-1067

Từ khóa

Liêm chính, Thực hành liêm chính, Thời Lê - Trịnh, Quan lại

Từ khóa tiếng anh

Integrity, Practicing integrity, Mandarin, The Lê - Trịnh period

Tóm tắt

Trong đạo đức của người làm quan thời kì quân chủ, liêm chính luôn được đặt lên hàng đầu. Thực hành liêm chính cũng là việc làm khó nhất đối với mỗi người làm quan trước sự chi phối và cám dỗ của quyền lợi và vật chất. Từ việc tìm hiểu nội hàm của liêm chính và nguyên tắc thực hành liêm chính đối với quan lại, bài viết này khảo cứu việc thực hành liêm chính trong quan trường thời Lê - Trịnh ở Đàng Ngoài trong hai thế kỉ XVII - XVIII. Thông qua những sự kiện và con nguời cụ thể, bài viết nhằm làm rõ hai khía cạnh “liêm chính” và “không liêm chính” đan xen với nhau trong sự nghiệp chính trị của một số quan lại, từ đó góp phần nhận diện rõ hơn “bức tranh đa màu sắc” về thực trạng quan trường ở Đàng Ngoài thời kì này.

Tóm tắt tiếng anh

In the ethics of mandarins in the monarchy, integrity is always the most important thing. Practicing integrity is also the most difficult job for each office in the face of the domination and temptation of interests and materialism. From the study of the connotation of integrity and the principle of practicing integrity of mandarins, this article examines the practice of integrity of mandarins under the Lê - Trịnh period in Tonkin in the Seventeenth and Eighteenth Centuries. Through analyzing the specific events and people, the article aims to clarify the two aspects “integrity” and “non-integrity” in the political career of some mandarins, thereby contributing to defining more clearly the status of bureaucracy in Tonkin during this period.

Kí hiệu kho

TTKHCNQG, CVv 157

File toàn văn

Xem toàn văn

Tài liệu tham khảo

[1] Lê Quý Đôn, (1995), Quần thư khảo biện (Bản dịch).,
[2] Lê Quang Chắn, (2009), Về tấm bia tự thuật của Liêu Quận công Lê Hữu Kiều ở Liêu Xá.,Thông báo Hán Nôm học, tr.163-173.
[3] Phan Huy Chú, (2008), Lịch triều hiến chương loại chí. Tập 1.,
[4] (1998), Khâm định Việt sử thông giám cương mục (Bản dịch). Tập 2.,
[5] (2012), Đại Việt sử kí tục biên 1676 – 1789 (Bản dịch),,
[6] Đặng Huy Trứ, (2002), Từ thụ yếu quy (Bản dịch).,
[7] Lê Quý Đôn, (2007), Phủ biên tạp lục (Bản dịch).,
[8] Lê Quý Đôn, (1961), Vân Đài loại ngữ (Bản dịch).,
[9] Nguyễn Ngọc Nhuận (Chủ biên), (2011), Một số văn bản điển chế và pháp luật Việt Nam từ thế kỷ XV đến XVIII. Tập I.,
[10] Giả Dục Lâm, (2006), Văn hóa pháp luật về liêm chính thời cổ đại của Trung Quốc và những giá trị hiện nay.,Luận án Tiến sĩ, Đại học Chính trị, Pháp luật Trung Quốc (贾育林，2006.《中国古代廉政法律文化及其现代价值》.中国政法大学博士论文).
[11] Vương Huệ (, 2014.), Phân tích tư tưởng liêm chính trong văn hoá truyền thống cổ đại Trung Quốc.,Học báo Đại học Sư phạm Thanh Hải, số 4, quyển 36, tr.118-125 (王蕙, 2014. 《试中国古代传统文化中的廉政思想探析》. 青海师范大学学报 (哲学社会科学版), 2014 年卷36第4期, 118-125页)
[12] Ngô Căn Hữu, Thôi Hải Lượng, (2020), Thử luận nội hàm cơ bản, phương pháp giáo dục về đức liêm của Nho gia truyền thống và giá trị của nó hiện nay.,Tạp chí Triết học hiện đại, số 4 năm 2020, tr.118 - 119 (吴根友,崔海亮, 2020.《试论传统儒家廉德的基本内涵、培育方法及其当代价值》. 《现代哲学》2020年第4期, 第118-119页)
[13] Nhiệm Tùng Phong, (2015), Nghiên cứu tư tưởng đức liêm của Nho gia.,Luận án Tiến sĩ, Đại học Sư phạm Hoa Trung (任松峰, 2015. 《儒家廉德思想研究》. 华中师范大学博士学位论文).
[14] Phan Ngọc Huyền, (2017), Liêm chính trong đạo làm quan của Lê Quý Đôn.,Tạp chí Khoa học Xã hội Tp. Hồ Chí Minh, số 4, tr. 1-8.
[15] Phan Ngọc Huyền, (2017), Tham nhũng và phòng chống tham nhũng thời Lê - Trịnh thế kỉ XVIII.,Tạp chí Nghiên cứu Đông Nam Á, số 5, tr. 46 - 55.
[16] Trần Thị Vinh, (2012), Thiết chế và phương thức tuyển dụng quan lại của chính quyền nhà nước trong lịch sử Việt Nam thế kỷ XVII - XVIII.,
[17] Lê Kim Ngân, (1974), Văn hóa chính trị Việt Nam - Chế độ chính trị Việt Nam thế kỉ XVII – XVIII.,Viện Đại học Vạn Hạnh xuất bản, Sài Gòn