Mô phỏng sự thay đổi sử dụng đất lưu vực Sông Bé bằng mô hình CLUE

Chỉ số đề mục

Lĩnh vực nghiên cứu

Kỹ thuật thuỷ lợi

Dạng tài liệu

Tác giả

Phạm Thị Lợi⁽¹⁾, Đào Nguyên Khôi

Nhan đề

Mô phỏng sự thay đổi sử dụng đất lưu vực Sông Bé bằng mô hình CLUE–s

Nhan đề tiếng anh

Simulation of land–use change in the Be river basin by using CLUE–s model

Nguồn trích

Khí tượng thủy văn

Năm xuất bản

2021

Số

724

Trang

82-93

ISSN

2525-2208

Từ khóa

Mô phỏng, Sự thay đổi, Sử dụng đất, Lưu vực Sông Bé, Mô hình CLUE–s

Từ khóa tiếng anh

CLUE–s, Land use change, Be River Basin, Logistic regression equation

Tóm tắt

Sông Bé là chi lưu lớn nằm bên bờ hữu sông Đồng Nai, hoạt động kinh tế chủ yếu của lưu vực này là phát triển nông nghiệp, đặc biệt là cây công nghiệp như cây cà phê, cao su, tiêu và điều. Trong những năm gần đây, dưới ảnh hưởng của sự gia tăng dân số và phát triển kinh tế, quá trình chuyển đổi sử dụng đất diễn ra nhanh chóng trên toàn lưu vực. Mục tiêu của nghiên cứu này là ứng dụng mô hình CLUE–s mô phỏng quá trình thay đổi sử dụng đất theo kịch bản gia tăng dân số nhằm cung cấp thông tin cho các nhà quản lý địa phương có thêm cơ sở khoa học trong công tác quản lý và quy hoạch sử dụng đất bền vững. Để đạt được mục tiêu này, dữ liệu sử dụng đất trong giai đoạn 2000–2010 được sử dụng để phân tích xu hướng thay đổi của các loại hình sử dụng đất của khu vực nghiên cứu. Đồng thời, phương trình hồi qui logistic được sử dụng để xây dựng mối tương quan của các loại sử dụng đất với các yếu tố ảnh hưởng. Kết quả nghiên cứu cho thấy hoạt động sử dụng đất trên lưu vực sông Bé có xu hướng giảm đất rừng và gia tăng đất nông nghiệp và đất đô thị, cụ thể diện tích đất rừng so với năm 2005 giảm lần lượt qua các năm 2030, 2050 và 2080 là 299,81 km2, 408,69 km2 và 597,19 km2. Đồng thời, diện tích đất đô thị so với năm 2005 tăng lần lượt qua các năm 2030, 2050 và 2080 là 46,5 km2, 90 km2 và 155,6 km2 tương đương gia tăng 94,85%/năm. Trong đó hai quá trình chuyển đổi sử dụng đất chính là (1) đất rừng chuyển thành đất nông nghiệp và (2) đất nông nghiệp chuyển thành đất đô thị.

Tóm tắt tiếng anh

Be River is a large tributary located on the right bank of Dong Nai River. The main economic activity of this basin is agricultural development, especially industrial crops such as coffee, rubber, pepper and cashew trees. In recent years, under the influence of population growth and economic development, land use transition has taken place rapidly across the basin. The objective of this study is to apply CLUE–s model to simulate the future land use change under the population growth scenario to provide scientific information for local managers in sustainable land use planning and management. To achieve this goal, historical data in the period 2000–2010 are used to analyze the trends of land use types in the study area. Additionally, logistic regression equations are used to build the correlation of land use patterns with driving factors. Research results show that land use activities in Be River basin tend to decrease forest land and increase agricultural and urban land. Specifically, the forest land will decrease by 299,81 km2, 408,69 km2 and 597,19 km2 for the years 2030, 2050, and 2080, respectively, compared to that in 2005. Moreover, the urban area will increase by 46,5 km2, 90 km2 and 155,6 km2 for the years 2030, 2050, and 2080, respectively, compared to that in 2005. In which, two main processes of land use change are (1) forest land converted to agricultural land and (2) agricultural land converted to urban land.

Kí hiệu kho

TTKHCNQG, CVt 39

File toàn văn

Xem toàn văn

Tài liệu tham khảo

[1] Veldkamp, A.; Fresco, L. (1996), CLUE: A conceptual model to study the conversion of land use and its effects.,Ecol. Model 1996, 2, 253–270
[2] Liêm, N.D.; Hồng, N.T.; Minh, T.P.; Lợi, N.K. (2011), Ứng dụng công nghệ GIS và mô hình SWAT đánh giá lưu lượng dòng chảy lưu vực Sông Bé.,Hội thảo ứng dụng GIS toàn quốc, 2011, 7–13
[3] Verburg, P.; Soepboer, W.; Limpiada, R. (2002), Modeling the Spatial Dynamics of Regional Land Use: The CLUE–S Model.,Environ. Manag. 2002, 3, 391–405.
[4] Vũ Nguyên, Jean–Christophe Castell và Peter H. (2002), Verburg. Mô hình hoá các thay đổi sử dụng đất tại huyện Chợ Đồn với phương pháp CLUE–S.,Hệ thống Nông nghiệp Miền núi 2002, 16, 4–14
[5] Batisani N and Yarnal B. (2009), Urban expansion in Centre County, Pennsylvania: spatial dynamics and landscape transformations.,Appl. Geogr. 2009, 29, 235–249
[6] Huiran, H.; Chengfeng, Y.; Jinping, S. (2015), Scenario Simulation and the Prediction of Land Use and Land Cover Change in Beijing, China.,Sustainability 2015, 7, 4260– 4279
[7] Verburg, P.H.; Overmars, K.P. (2009), Combining top–down and bottom–up dynamics in land use modeling: exploring the future of abandoned farmlands in Europe with the DynaCLUE model.,Landscape Ecol. 2009, 24, 1167–1181
[8] Verburg, P.; Veldkamp, A. (2004), Projecting land use transitions at forest fringes in the Philippines at two spatial scales.,Landsc. Ecol. 2004, 19, 77–98
[9] Luo, G.; Yin, C.; Chen, X.; Xu, W.; Lu, L. (2017), Combining system dynamic model and CLUE–S model to improve land use scenario analyses at regional scale: A case study of Sangong watershed in Xinjiang, China.,Ecol. Complex. 2010, 7, 198–207
[10] Dewan, A.M.; Kabir, M.H.; Nahar, K.; Rahman, M.Z. (2012), Urbanization and environmental degradation in Dhaka metropolitan area of Bangladesh.,Int. J. Environ. Sustain. Dev. 2012, 2, 118–147.
[11] Dewan, A.M.; Yamaguchi, Y. (2009), Land use and land cover change in Greater Dhaka, Bangladesh: Using remote sensing to promote sustainable urbanization.,Appl. Geogr. 2009, 29, 390–401.