



- Công bố khoa học và công nghệ Việt Nam
68
Công nghệ gen; nhân dòng vật nuôi;
BB
Ảnh hưởng của giá thể, số lượng nhánh tách và dinh dưỡng đến khả năng đẻ nhánh của loài Lan hoàng thảo thái bình (Dendrobium moschatum)
Effect of substrate, number of separated shoots, and nutrition on the tillering ability of Dendrobium moschatum
Khoa học và Công nghệ Lâm nghiệp
2025
3
32-41
1859-3828
Lan hoàng thảo thái bình (Dendrobium moschatum) là loài lan quý có giá trị thẩm mỹ và kinh tế cao, nhưng đang suy giảm nghiêm trọng do khai thác quá mức và mất môi trường sống. Nghiên cứu này được thực hiện nhằm xác định ảnh hưởng của giá thể, số lượng nhánh tách và dinh dưỡng đến khả năng đẻ nhánh và sinh trưởng của loài, từ đó đề xuất biện pháp nhân giống hiệu quả. Thí nghiệm được tiến hành tại Vĩnh Phúc từ tháng 3/2023 đến tháng 3/2025 theo thiết kế hoàn toàn ngẫu nhiên với 3 lần lặp. Các yếu tố nghiên cứu bao gồm: chế phẩm kích mầm (kích mầm Hùng Nguyễn, Keiki Duy Spray, kích mầm Thái Lan, siêu ra rễ Kina R206, đối chứng-nước mưa), nồng độ chế phẩm (0 - 20%), giá thể (rêu rừng, rêu nhập khẩu, sơ dừa, vỏ thông nhỏ), số lượng nhánh tách (1, 2, 3 nhánh trưởng thành) và phân bón (Dynamic Lifter, KickBack, Rapip Raiser, Vermis, Nano Silic Chitosan, N3M). Các chỉ tiêu theo dõi gồm tỷ lệ sống (%), hệ số bật chồi (lần), chiều cao cây (cm) và số lá/cây. Kết quả cho thấy tổ hợp tối ưu để nhân giống là sử dụng chế phẩm Keiki Duy Spray với nồng độ 10%, tách 2 - 3 nhánh trưởng thành trồng thành 1 khóm, sử dụng giá thể vỏ thông nhỏ và bón phân "ra rễ cực mạnh N3M". Tổ hợp này giúp đạt tỷ lệ sống cao nhất (96,67%) và hệ số bật chồi tối đa (1,97 lần). Nghiên cứu này cung cấp cơ sở khoa học cho việc nhân giống và bảo tồn Lan hoàng thảo thái bình, góp phần phát triển bền vững nguồn gen lan quý.
Dendrobium moschatum is a valuable orchid species with high aesthetic and economic value, but its population is severely declining due to over-exploitation and habitat loss. This study aimed to determine the effects of substrate, number of separated shoots, and nutrition on the tillering ability and growth of this species, thereby proposing effective propagation methods. The experiment was conducted in Vinh Phuc province f-rom March 2023 to March 2025 using a completely randomized design (CRD) with three replicates. The studied factors included: sprout-inducing stimulants (Hung Nguyen sprout inducer, Keiki Duy Spray, Thailand sprout inducer, Kina R206 Super Rooting Agent, and control-rainwater), stimulant concentration (0–20%), substrate (forest moss, imported moss, coconut fiber, small pine bark), number of separated shoots (1, 2, or 3 mature shoots per clump), and fertilizers (Dynamic Lifter, KickBack, Rapid raiser, Vermis, Nano Silic Chitosan, and N3M). Measured parameters included survival rate (%), tillering coefficient (times), plant height (cm), and number of leaves per plant. The results indicated that the optimal combination for Dendrobium moschatum propagation involves using Keiki Duy Spray at 10% concentration, separating 2-3 mature shoots per clump, using small pine bark as a substrate, and applying "N3M super root-promoting” fertilizer. This combination achieved the highest survival rate (96.67%) and a maximum tillering coefficient (1.97 times). The study provides an important scientific basis for the propagation and conservation of D. moschatum, contributing to the sustainable development of this valuable orchid genetic resource.
TTKHCNQG, CVv 421