



- Công bố khoa học và công nghệ Việt Nam
Công nghệ gen; nhân dòng vật nuôi;
Nguyên Trọng Quyền, Lê Công Mạnh, Nguyễn Thị Thơ, Khuất Thị Hải Ninh, Hoàng Văn Sâm(2)(1), Bùi Văn Thắng
Xác định một số trình tự DNA mã vạch phục vụ công tác phân loại và nhận dạng loài lan Kim tuyến (Anoectochilus formosanus Hayata) ở Thanh Hóa
Nông nghiệp & Phát triển nông thôn
2021
08
46 - 53
1859-4581
Lan Kim tuyến (Anoectochilus formosanus Hayata) có giá trị dược liệu cao, loài này đã bị khai thác cạn kiệt, cỏ thể dần đến nguy cơ bị tuyệt chủng ngoài tự nhiên. Loài A. formosanus Hayata có hình thái tương đồng vời các loài thuộc chi Lan Kim tuyến (Anoectochilus Blume) nên việc phàn loại và định danh theo phương pháp truyền thống gặp khó khăn. Vi vậy, nghiên cứu xác định một số chỉ thị DNA mã vạch loài Lan Kim tuyến thu thập tại Thanh Hóa nhàm định danh chính xác loài này là rất cần thiết cho công tác báo tồn và phát triển nguồn gen. Kết quả nghiên cứu đã xác định được ba trinh tự DNA mã vạch là matK, rbcL và ITS2 của loài Lan Kim tuyến A formosanus Hayata, các trình tự có độ tương đồng cao với các trinh tự gen đã công bố trên Ngân hàng Gen quốc tế. Các trinh tự DNA mã vạch thu được có từ 3 - 8 vị trí nucleotide sai khác với các trinh tự tương ứng của các loài thuộc chi Anoectochilus có mã số công bố trong Ngân hàng Gen quốc tế. Trong ba đoạn trình tự DNA mã vạch thu được, mã vạch gen matK và ITS2 là ứng viên hữu hiệu cho việc phàn loại và định danh loài Lan Kim tuyến A formosanus Hayata tại Thanh Hóa. Kết quả nghiên cứu này là cơ sở khoa học phục vụ cho công tác bào tồn, khai thác và phát triển nguồn gen loài cày quý hiếm này.
TTKHCNQG, CVv 201
- [1] Yong H. L.; Jinlan R.; Shilin C.; Jingyuan S.; Kun L.; Dong L.; Hui Y. (2010), Authentication of Taxillus chinensis using DNA barcoding technique,Journal of Medicinal Plants Research, 4(24): 2706 - 2709.
- [2] Yao H.; Song J.; Liu C.; Luo K.; Han J. (2010), Use of ITS2 region as theuniversal DNA barcode for plants and animals,PLoS ONE (5): 13.
- [3] Võ Văn Chi (2003), Từ điển thực vật thông dụng, tập I.,
- [4] Vijayan K.; Tson C. H. (2010), DNA barcoding in plants: taxonomy in a new perspective.,Current science, 99: 1530 -1540.
- [5] Phạm Hoàng Hộ (2010), Cây cỏ Việt Nam III.,
- [6] Nguyễn Trọng Quyền; Hoàng Văn Sâm; Bùi Văn Thắng (2020), Đa dạng và phân bố các loài thuộc chi Lan Kim tuyến (Anoectochilus Blume) tại Thanh Hóa,Tạp chí Nông nghiệp và PTNT, 12: 80 - 86.
- [7] Lin Shun - Fu; Tsay Hsin - Sheng; Chou Tsui - wei; Yang Ming - Jing; Cheng Kur - ta (2007), Genetic variation of Anoectochilus fonnosanus revealed by ISSR and AFLP analysis.,Journal of Food and Drug Analysis 15 (2): 156 -162.
- [8] Levin R. A.; Wagner W. L.; Hoch P. C. (2003), Family - level relationships of Onagraceae based on chloroplast rbcL and ndhF data.,American Journal of Botany, 90:107 - 115.
- [9] Kress W. J.; Erickson D. L. (2007), A two - locus global DNA barcode for land plants: the coding rbcL gene complements the non - coding trnH - psbA spacer region.,PLoS One 2: e508.
- [10] Hebert P. D. N.; Alma C.; Shelley L. B.; Jeremy R. (2003), Biological identifications through DNA barcodes.,Proc. R. Soc. Lond. B, 270: 313 - 321.
- [11] Hà Văn Huân; Hoàng Minh Trang; Bùi Thị Mai Hương (2020), Nghiên cứu xác định đoạn DNA barcode cho loài Hoàng đàn (Cupressus tonkinensis) phục vụ giám định loài.,Tạp chí Khoa học và Công nghệ Lâm nghiệp S 1: 3 -10.
- [12] Group C. P. W.; Hollingsworth P. M.; Forrest L. L. (2009), ADNA barcode for land plants.,Proceedings of the National Academy of Sciences. 106 (31): 12794-12797.
- [13] Fang H. L.; Wu J. B.; Lin W. L.; Ho H. Y.; Lin W. C. (2008), Further studies on the hepatoprotective effects of Anoectochilus fonnosanus.,Phytotherapy Research: An International Journal Devoted to Pharmacological and Toxicological Evaluation of Natural Product Derivatives. 22(3): pp. 291 - 296.
- [14] Du; X. M.; Sun; N. Y.; Hayashi; J.; Chen; Y.; Sugiura; M.; Shoyama; Y. (2003), Hepatoprotective and antihyperliposis activities of in vitro cultured Anoectochilus formosanus.,Phytotherapy Research: An International Journal Devoted to Pharmacological and Toxicological Evaluation of Natural Product Derivatives. 17(1): 30 - 33.
- [15] Chuan Gao (2009), Identification of Anoectochilus based on rDNA ITS sequences alignment and SELDI-TOF-MS.,Int J Biol Sci. 5(7): 727-735.
- [16] (2019), Quản lý thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm và thực thi Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp.,Nghị định số 06/2019/NĐ - CP
- [17] (2009), ADNA barcode for land plants.,Proc Natl Acad Sci USA 106: 12794-12797.
- [18] (2007), Sách Đỏ Việt Nam. Phần II: Thực vật.,401-402.