Ốc cạn ngoại lai (Mollusca: Gastropoda) tại Tây Bắc Việt Nam: Rủi ro hiện hữu và tiềm tàng

Chỉ số đề mục

Lĩnh vực nghiên cứu

Sinh học biển và nước ngọt

Dạng tài liệu

Tác giả

Đỗ Đức Sáng⁽¹⁾, Nguyễn Thanh Sơn

Nhan đề

Ốc cạn ngoại lai (Mollusca: Gastropoda) tại Tây Bắc Việt Nam: Rủi ro hiện hữu và tiềm tàng

Nhan đề tiếng anh

Nguồn trích

Khoa học nông nghiệp Việt Nam

Năm xuất bản

2021

Số

7

Trang

942-951

ISSN

2588-1299

Từ khóa

Ốc ngoại lai, Ốc cạn, Sinh cảnh, Nguồn gốc

Từ khóa tiếng anh

Tóm tắt

Nghiên cứu về ốc cạn ngoại lai (Mollusca: Gastropoda) được thực hiện trong thời gian từ năm 2012 đến 2020 tại 6 tỉnh thuộc vùng Tây Bắc Việt Nam (Lai Châu, Lào Cai, Điện Biên, Sơn La, Yên Bái và Hòa Bình). Tổng số có 9 loài (chiếm khoảng 4,5% tổng số loài ở khu vực nghiên cứu), thuộc 8 giống, 5 họ từ kết quả khảo sát thực địa tại 91 điểm thu mẫu. Có 5 loài (Lissachatina fulica, Allopeas gracile, Sarika resplendens, Bradybaena similaris và Succinea tenuis) được ghi nhận từ những sinh cảnh bị tác động thường xuyên, 3 loài (Allopeas clavulinum, Chalepotaxis infantilis và Gulella bicolor) từ sinh cảnh ít bị tác động và 1 loài (Ganesella perakensis) từ sinh cảnh tự nhiên. Trong số các loài ốc cạn ngoại lai được ghi nhận, 3 loài thuộc nhóm nguy cơ gây hại thấp (Allopeas clavulinum, Chalepotaxis infantilis, Ganesella perakensis), 2 loài thuộc nhóm nguy cơ gây hại trung bình (Gulella bicolor, Succinea tenuis) và 4 loài thuộc nhóm nguy cơ gây hại cao (Lissachatina fulica, Allopeas gracile, Sarika resplendens, Bradybaena similaris). Những dẫn liệu từ bài báo là hữu ích để nhận diện và quản lý các loài ốc cạn ngoại lai, đồng thời có thể ngăn chặn sự mở rộng của chúng tới những khu vực khác tại Việt Nam.

Tóm tắt tiếng anh

Kí hiệu kho

TTKHCNQG, CTv 169

File toàn văn

Xem toàn văn

Tài liệu tham khảo

[1] Shine C., Williams N. & Gündling L. (2000), A Guide to Designing Legal and Institutional Frameworks on Alien Invasive Species. Environmental Policy and Law Paper No. 40 IUCN - Environmental Law Centre.,A Contribution to the Global Invasive Species Programme IUCN- The World Conservation Uni-on.
[2] Sherley G. (2000), Invasive species in the Pacific: A technical review and draft regional strategy.,SPREP, Apia Samoa. 190p.
[3] Schileyko A.A. (2011), Check-list of land pulmonate molluscs of Vietnam (Gastropoda: Stylommatophora).,Ruthenica. 21: 1-68.
[4] Panha S., Burch J.B. (2005), An introduction to the Microsnails of Thailand.,Malacological Review. 37/38: 149.
[5] Pagad S., Genovesi P., Carnevali L., Scalera R. & Clout M. (2015), IUCN SSC Invasive Species Specialist Group: invasive alien species information management supporting practitioners, policy makers and decision takers.,Management of Biological Invasions. 6(2): 127-135.
[6] Páll-Gergely B., Hunyadi A., Do S.D., Naggs F. & Asami T. (2017), Revision of the Alycaeidae of China, Laos and Vietnam (Gastropoda: Cyclophoroidea) I: The genera Dic-harax and Metalycaeus.,Zootaxa. 4331: 1-124.
[7] Páll-Gergely B., Fehér Z., Otani J.U. & Asami T (2016), An integrative taxonomic approach to infer the systematic position of Chalepotaxis Ancey, 1887 (Gastropoda: Stylommatophora: Helicarionidae).,Molluscan Research. 37: 113-119
[8] Morlet L. (1891), Contributions a la malacologique de ľIndo-Chine.,Journal de Conchyliologie. 39: 230-254.
[9] Groom Q.J., Desmet P., Vanderhoeven S. & Adriaens T. (2015), The importance of open data for invasive alien species research, policy and management.,Management of Biological Invasions. 6(2): 119-125.
[10] Đỗ Đức Sáng & Đỗ Văn Nhượng (2014), Dẫn liệu về ốc cạn (Mollusca: Gastropoda) dọc sông Đà, đoạn từ Sơn La đến Hòa Bình.,Tạp chí Khoa học Đại học Quốc gia Hà Nội: Khoa học Trái đất và Môi trường. 30(3): 27-36.
[11] Do D.S. & Do V.N. (2019), Family Cyclophoridae in Vietnam (Gastropoda: Cyclophoroidea): the genus Cyclophorus Montfort, 1810.,Ruthenica. 29: 1-53.
[12] Do D.S., Nguyen T.H.T. & Do V.N. (2015), A checklist and classification of terrestrial prosobranch snails f-rom Son La, north-western Vietnam.,Ruthenica. 25: 117-132.
[13] Do D.S. & Do V.N. (2014), The landsnail family Subulinidae (Gastropoda: Pulmonata) f-rom Son La, Vietnam, with description of two new species.,Tạp chí Sinh học. 36(4): 451-459
[14] Carvalho C.M., Cristina E., Bessa E.C.A. & D’ Ávila S. (2017), Life history strategy of Bradybaena similaris (Fèrussac, 1821) (Mollusca, Pulmonata, Bradybaenidae).,Molluscan Research. 28(3): 171-174.
[15] Brodie G. & Barker G.M. (2011), Introduced land snails Fiji, the risks.,Island invasives: eradication and management. pp. 32-36.
[16] (2018), Thông tư 35/2018/TT-BTNMT (2018) – Quy định tiêu chí xác định và ban hành danh mục loài ngoại lai xâm hại, ngày 28/12/2018 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên & Môi trường,
[17] Bavay A. & Dautzenberg P. (1912), Description de coquilles nouvelles de ľIndo-Chine.,Journal de Conchyliologie. 60: 1-54.
[18] Bavay A. & Dautzenberg P. (1909), Description de coquilles nouvelles de ľIndo-Chine (5e suite).,Journal de Conchyliologie. 57: 81-105, 163-206, 279-288, 229-251.
[19] Alicata J.E. (1965), Biology and distribution of the rat lungworm, Angiostrongylus cantonensis, and its relationship to eosinophilic meningoencephalitis and other neurological disorders of man and animals.,Advances in Parasitology. 3: 223-248.