Lọc theo danh mục
  • Năm xuất bản
    Xem thêm
  • Lĩnh vực
liên kết website
Lượt truy cập
 Lượt truy cập :  20,918,689
  • Công bố khoa học và công nghệ Việt Nam

37

Khí hậu học

Ngô Đức Thành(1), Bùi Thị Khánh Hoà

Xu thế và tần suất lặp lại của hiện tượng nóng và lạnh cực đoan trên khu vực miền Bắc Việt Nam giai đoạn 1961–2018

Trends and Return Frequencies of Hot and Cold Extreme Events in Northern Vietnam from 1961–2018

Các khoa học Trái đất và Môi trường - Đại học Quốc gia Hà Nội

2023

02

31-42

2615-9279

Nghiên cứu này sử dụng số liệu quan trắc nhiệt độ cực đại ngày (Tx) và nhiệt độ trung bình ngày (T2m) của 48 trạm khí tượng để nghiên cứu về hiện tượng nắng nóng (SU35, Tx≥35 ºC), nắng nóng gay gắt (SU37, Tx≥37 ºC), rét đậm (FD15, T2m≤15 ºC), và rét hại (FD13, T2m≤13 ºC) trên khu vực miền Bắc Việt Nam giai đoạn 1961-2018. Các đặc điểm về xu thế và tần suất lặp lại của SU35, SU37, FD15, và FD13 được tính toán và thảo luận. Kết quả nhận được cho thấy xu thế tăng lên rõ rệt của các ngày nắng nóng và nắng nóng gay gắt, đối lập với xu thế giảm rõ rệt của các ngày rét đậm và rét hại trên khu vực phía Bắc của Việt Nam. Khu vực Bắc Trung Bộ là khu vực có số ngày nắng nóng gay gắt tăng lên nhiều nhất từ 2–5 ngày/thập kỷ. Trong khi đó số ngày rét giảm mạnh nhất ở khu vực Tây Bắc và Đông Bắc với tốc độ từ 3,5-4,5 ngày/thập kỷ cho rét đậm và từ 1-3 ngày/thập kỷ cho rét hại. Khu vực Đồng bằng Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ có giá trị lặp lại của nhiệt độ cực đại ngày đạt ngưỡng SU35, SU37 với chu kỳ 10 năm và 50 năm đạt phổ biến trên 41 ºC, cao hơn so với các khu vực khác (37-40 ºC). Đối với hiện tượng rét đậm và rét hại, giá trị lặp lại thấp nhất trên khu vực Đông Bắc, thường đạt 3-7 ºC với chu kỳ lặp lại 50 năm. Các kết quả nhận được cho thấy sự cần thiết trong việc lập các kế hoạch thích ứng với sự biến đổi của các hiện tượng cực đoan nóng và rét trong bối cảnh biến đổi khí hậu (BĐKH), đặc biệt tại các khu công nghiệp trọng điểm miền Bắc Việt Nam.

This study used observed data of maximum daily temperature (Tx) and average daily temperature (T2m) from 48 meteorological stations to investigate hot (SU35, Tx≥35 ºC), severe hot (SU37, Tx≥37 ºC), cold (FD15, T2m≤15 ºC), and severe cold (FD13, T2m≤13 ºC) events in Northern Vietnam from 1961 to 2018. Trends and frequency characteristics of SU35, SU37, FD15, and FD13 were calculated and discussed. Results showed a significant increase in the number of hot and severe hot days, while there was a notable decrease in the number of cold and severe cold days in the northern region of Vietnam. The North Central region experienced the highest increase in the number of severe hot days, ranging from 2 to 5 days per decade. In contrast, the Northwest and Northeast regions had the highest decline in the number of cold days, with a rate of 3.5 to 4.5 days per decade for cold and 1 to 3 days per decade for severe cold days. The return values of Tx for the SU35 and SU37 thresholds for 10-year and 50-year return periods exceeded 41 ºC in the Northern Delta and North Central regions, which was higher than other regions (37–40 ºC). Meanwhile, the return values of T2m for the FD15 and FD13 thresholds were the lowest in the Northeast, typically ranging from 3 to 7 ºC for a 50-year return period. These results highlight the necessity of planning adaptation measures to address changes in hot and cold extreme events, particularly in the key industrial areas of Northern Vietnam, in the context of climate change.

TTKHCNQG, CTv 175