Trong ngành đường sắt, để tính toán sức kéo và xác định khối lượng kéo đoàn tàu, cần biết các lực tác dụng lên đoàn tàu trong quá trình vận hành, trong đó có lực cản cơ bản của đầu máy và toa xe. Lực cản cơ bản được xác định thông qua lực cản cơ bản đơn vị. Lực cản cơ bản đơn vị được tính toán thông qua các biểu thức xây dựng trên cơ sở thực nghiệm và được áp dụng cho từng loại đầu máy, toa xe cụ thể. Cho đến nay, trong ngành đường sắt Việt Nam, chưa có điều kiện thử nghiệm để xác định các biểu thức tính toán lực cản cơ bản đơn vị cho đầu máy và toa xe. Vì vậy, việc tính toán sức kéo đều dựa vào các biểu thức thực nghiệm của nước ngoài, khá đa dạng và có những khác biệt đáng kể. Việc sử dụng các biểu thức đó trong quá trình tính toán chưa có sự thống nhất, dẫn đến những khác biệt trong kết quả tính toán. Nội dung bài viết này nhằm tổng hợp, phân tích các mô hình tính toán sức cản cơ bản đơn vị của toa xe hàng từ các nguồn khác nhau, từ đó thiết lập các biểu thức tính toán sức cản cơ bản đơn vị cho các loại toa xe hàng sử dụng trong ngành đường sắt Việt Nam theo các mô hình khác nhau, từ đó đánh giá ảnh hưởng của chúng đến khối lượng kéo của đoàn tàu. Kết quả nghiên cứu là cơ sở để đề xuất một số nội dung cho việc xây dựng lại quy trình sức kéo đường sắt Việt Nam.

In the railway industry, to calculate the traction force and determine the train mass, it is necessary to know the forces acting on the train in the operation, including the basic resistance force of locomotives and wagons. The force is determined through the unit basic resistance force. The unit force is calculated through experimental expressions applied to each specific type of locomotive and wagon. Until now, in the Vietnamese railway industry, there are no experimental conditions to determine the expressions. Therefore, the traction force calculation is based on foreign experimental expressions, which are quite diverse and have significant differences. Using the expressions in the calculation process has not been unified, leading to differences in calculation results. The article aims to synthesize and analyze models of calculating the unit basic resistance force of wagons from different sources. Thereby establishing expressions for calculating the force of wagons used in the Vietnamese railway industry by the different models, and evaluating their influence on the train mass. The research results are the basis for proposing some content for rebuilding the traction procedure of Vietnam railways.