So sánh hiệu quả điều trị của praziquantel đối với hai loài sán lá đơn chủ Neobenedenia girellae và Benedenia seriolae ký sinh trên cá amberjack (Seriola dumerili)

Chỉ số đề mục

Lĩnh vực nghiên cứu

Bệnh học thuỷ sản

Dạng tài liệu

Tác giả

Trương Đình Hoài⁽¹⁾, Nguyễn Thị Hương Giang, Kim Văn Vạn⁽²⁾

Nhan đề

So sánh hiệu quả điều trị của praziquantel đối với hai loài sán lá đơn chủ Neobenedenia girellae và Benedenia seriolae ký sinh trên cá amberjack (Seriola dumerili)

Nhan đề tiếng anh

Efficacy of Praziquantel Treatment for Two Capsalid Monogeneans Benedenia seriolae and Neobenedenia girellae Infecting Amberjack (Seriola dumerili)

Nguồn trích

Khoa học nông nghiệp Việt Nam

Năm xuất bản

2018

Số

09

Trang

805-812

ISSN

2588-1299

Từ khóa

Sán lá đơn chủ, Praziquantel, Điều trị, Ký sinh, Cá Amberjack

Từ khóa tiếng anh

Efficacy, Praziquantel, Monogeneans, Neobenedenia girellae, Benedenia seriola

Tóm tắt

Neobenedenia girellae và Benedenia seriolae là hai loài sán đơn chủ ký sinh và gây bệnh cho hơn 100 loài cá biển. Tuy nhiên, hai loài ký sinh trùng này có hình thái rất giống nhau, gây khó khăn cho việc chẩn đoán phân biệt. Praziquantel thường được dùng để điều trị chung cho hai loài sán này; tuy nhiên sau khi điều trị, thỉnh thoảng dịch lại bùng phát trở lại. Mục tiêu của nghiên cứu này là đánh giá hiệu quả điều trị của praziquantel đối với N. girellae và B. seriolae được gây bệnh thực nghiệm trên cá Amberjack để tìm giải pháp phòng và trị bệnh hiệu quả. Quá trình phát triển trứng và ấu trùng của hai loài sán đã được nghiên cứu trước khi dùng để gây nhiễm cho cá thí nghiệm. Cá bệnh được cho ăn praziquantel cùng liều lượng 100 mg/kg cá/ngày trong 3 ngày. Số lượng sán còn tồn tại sau điều trị trên cơ thể của cá được tách ra bằng phương pháp tắm nước ngọt. Kết quả nghiên cứu cho thấytỷ lệ sán B. seriolae giảm đi sau quá trình điều trị là 100%, trong khi chỉ có 44,6% số lượng sán N. girellae giảm đi sau quá trình điều trị. Như vậy, praziquantel điều trị triệt để B. seriolae nhưng kém hiệu quả với N. girellae. Kết quả nghiên cứu này chỉ ra rằng các vụ dịch tái phát sau điều trị có thể do N. girellae gây ra. Do vậy cần phát triển phương pháp chẩn đoán phân biệt nhanh và đơn giản giữa hai loài sán trước khi điều trị để mang lại hiệu quả cao nhất trong xử lý dịch bệnh.

Tóm tắt tiếng anh

Neobenedenia girellae and Benedenia seriolae are the two most common capsalid monogeneans of more than 100 marine fish species distributed worldwide. However, these two parasitic species have similar morphology, making it difficult for farmers to distinguish. Praziquantel is the most common se-lection for treatment of these two parasites, but outbreaks sometimes occurr after treatment. The aim of this study was to evaluate the efficacy of praziquantel to N. girellae and B. seriolae on experimentally infected Amberjack for effective control. In this study, eggs and larval development of N. girellae and B. seriolae were examined and they were used to infect the experimental fish, Amberjack (Seriola dumerili). The infected fish were then treated with praziquantel at the same dosage of 100 mg/kg body weight/day for three consecutive days. After treatment, the number of live flukes present on the fish was separated using freshwater bath containing Aqui-S (1 1000). The results showed that B. seriolae post-treatment reduction was 100%, while only 44.6% of N. girellae were killed post-treatment. This indicates that praziquantel is completely effective in controlling B. seriolae, but less effective for N. girellae. The results of this study suggest that the outbreak occurring post treatment is probably caused by N. girellae. It is thus necessary to develop a rapid and simple method to distinguish between B. seriolae and N. girellae prior to treatment to achieve the highest efficacy in disease management.

Kí hiệu kho

TTKHCNQG, CTv 169

File toàn văn

Xem toàn văn

Tài liệu tham khảo

[1] Whittington I., Chisholm L. (2008), Diseases caused by Monogenea: Science Publishers Ltd.,
[2] Từ Thanh Dung, Nguyễn Bảo Trung, Phan Văn Út (2017), Hiện trạng nhiễm ký sinh trùng trên cá bớp (Rachycentron canadum) nuôi lồng ở tỉnh Kiên Giang.,Tạp chí Khoa học, Trường đại học Cần Thơ, 51b: 106-116.
[3] Truong Dinh Hoai and Kim Van Van (2014), Efficacy of paraziquantel against external parasites infecting freshwater fish.,J. Sci. & Devel., 12(5): 711-719
[4] Shirakashi S., Andrews M., Kishimoto Y., Ishimaru K., Okada T., Sawada Y., Ogawa K. (2012), Oral treatment of praziquantel as an effective control measure against blood fluke infection in Pacific bluefin tuna (Thunnus orientalis).,Aquaculture, 326: 15-19.
[5] Sharp N.J., Diggles B., Poortenaar C., Willis, T.J. (2004), Efficacy of Aqui-S, formalin and praziquantel against the monogeneans, Benedenia seriolae and Zeuxapta seriolae, infecting yellowtail kingfish Seriola lalandi lalandi in New Zealand.,Aquaculture, 236: 67-83.
[6] Noga E.J. (2011), Fish disease: diagnosis and treatment: John Wiley & Sons.,
[7] Mishra S., Rakesh D., Dhiman M., Choudhary P., Debbarma J. (2017), Present Status of Fish Disease Management in Freshwater Aquaculture in India: State-of the-Art-Review.,Journal of Aquaculture & Fisheries, pp. 1-9.
[8] Lucas J.S., Southgate P.C. (2012), Aquaculture: Farming aquatic animals and plants: John Wiley & Sons.,
[9] Kim Văn Vạn, Nguyễn Văn Tuyến, Trương Đình Hoài, Ngô Thế Ân (2015), Thử nghiệm Praziquantel và Mebendazonle điều trị sán lá đơn chủ và ấy trùng sán ký sinh trên cá Trắm cỏ (Ctenopharyngodon Idella) ở giai đoạn cá hương.,Tạp chí Khoa học và Phát triển, 13(2): 200-205
[10] Hutson K.S., Catalano S.R., Whittington I.D. (2011), Metazoan parasite survey of se-lected macroinshore fish of southeastern Australia, including species of commercial importance: James Cook University Douglas, Australia.,
[11] Hoai T.D., Hutson K.S. (2014), Reproductive strategies of the insidious fish ectoparasite, Neobenedenia sp. (Capsalidae: Monogenea).,PLoS One, 9: p. e108801.
[12] Hirazawa N., Akiyama K., & Umeda N. (2013), Differences in sensitivity to the anthelmintic praziquantel by the skin-parasitic monogeneans Benedenia seriolae and Neobenedenia girellae.,Aquaculture, 404: 59-64.
[13] Forwood J.M., Bubner E.J., Landos M., Deveney M.R., Antignana T.D. (2016), Praziquantel delivery via moist pellets to treat monogenean parasites of yellowtail kingfish Seriola lalandi: efficacy and feed acceptance.,Diseases of aquatic organisms, 121: 201-209.
[14] FAO, I. (2016) WFP (2015), The State of Food Insecurity in the World 2015. Meeting the 2015 international hunger targets: taking stock of uneven progress.,Food and Agriculture Organization Publications, Rome
[15] Ernst I., Whittington I.D., Corneillie S., & Talbot C. (2005), Effects of temperature, salinity, desiccation and chemical treatments on egg embryonation and hatching success of Benedenia seriolae (Monogenea: Capsalidae), a parasite of farmed Seriola spp.,Journal of Fish Diseases, 28(3): 157- 164.
[16] Đỗ Thị Hòa, Trần Vỹ Hích, Nguyễn Thị Thùy Giang, Phan Văn Út, Nguyễn Thị Nguyệt Huệ (2008), Các loại bệnh thường gặp trên cá biển nuôi ở Khánh Hòa.,Tạp chí Khoa học - Công nghệ thủy sản, Trường đại học Nha Trang, 2: 16-24.
[17] Buchmann, K. (1988), Temperature-dependent reproduction and survival of Pseudodactylogyrus bini (Monogenea) on the European eel (Anguilla anguilla).,Parasitology Research, 75(2): 162-164.
[18] Barber I., Hoare D., Krause J. (2000), Effects of parasites on fish behaviour: a review and evolutionary perspective.,Reviews in Fish Biology and Fisheries, 10: 131-165