Điều tra sử dụng loài cây thuốc và tri thức bản địa ở Sapa, Lào Cai

Chỉ số đề mục

Lĩnh vực nghiên cứu

Cây công nghiệp và cây thuốc

Dạng tài liệu

Tác giả

Lương Thị Hoan, Nghiêm Tiến Chung⁽¹⁾, Nguyễn Minh Khởi, Trịnh Văn Vượng

Nhan đề

Điều tra sử dụng loài cây thuốc và tri thức bản địa ở Sapa, Lào Cai

Nhan đề tiếng anh

Investigation of using medicinal plants and indigenous knowledge in sapa district, Lao Cai province

Nguồn trích

Khoa học và Công nghệ Lâm nghiệp

Năm xuất bản

2020

Số

4

Trang

88-96

ISSN

1859-3828

Từ khóa

Cây thuốc, Dân tộc thiểu số, Kiến thức bản địa, Sapa.

Từ khóa tiếng anh

Ethnic minorities, Indigenous knowledge, Medicinal plants, Sapa.

Tóm tắt

Lào Cai là một tỉnh Tây Bắc, nơi có nhiều đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống. Mỗi dân tộc nơi đây lưu giữ nhưng nét riêng về tri thức và kinh nghiệm trong việc sử dụng loài thực vật ở rừng để chữa bệnh. Mục tiêu của nghiên cứu này nhằm điều tra về sử dụng loài cây thuốc và kiến thức bản địa của dân tộc H’mông và Dao tại Sapa. Kết quả chỉ ra, thực vật được sử dụng làm thuốc trên 116 loài cây có 52 loài cây sử dụng ở dân tộc Dao, 54 loài cây sử dụng trong nhóm dân tộc H’mông, 11 loài cây sử chung trong cả 2 nhóm dân tộc. Các bộ phận sử dụng để làm thuốc là rất đa dạng như thân, lá, củ, rễ… tập trung nhiều trên hai bộ phận thân, lá cả cây được dùng phổ biến. Đồng bào dân tộc H’mông sử dụng 21 bài thuốc và Dao sử dụng 18 bài thuốc chữa bệnh, hầu hết bài thuốc chữa bệnh của các nhóm dân tộc này tập trung bệnh đau nhức xương khớp, phụ nữ sau sinh, bệnh mẩn ngứa, lợi tiểu, các bệnh hiếm gặp hơn như gan, rắn cắn, hô hấp, tim mạch cũng được đồng bào sử dụng cây thuốc để chữa trị. Kinh nghiệm chữa bệnh của ông lang, bà mế cũng có nét đặc trưng góp phần duy trì tri thức bản địa từ đời này qua đời khác của đồng bào dân tộc ở Sapa, Lào Cai. Thêm vào đó, việc sống chung trên cùng một địa bàn cũng đã dẫn tới sự giao thoa về văn hoá nói chung, trong đó có sự giao thoa cả về kinh nghiệm trong việc điều trị bệnh bằng thực vật. Điều này được thể hiện qua việc một cây hoặc một nhóm cây cùng được sử dụng để điều trị chung cho một bệnh ở các dân tộc khác nhau.Lào Cai là một tỉnh Tây Bắc, nơi có nhiều đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống. Mỗi dân tộc nơi đây lưu giữ nhưng nét riêng về tri thức và kinh nghiệm trong việc sử dụng loài thực vật ở rừng để chữa bệnh. Mục tiêu của nghiên cứu này nhằm điều tra về sử dụng loài cây thuốc và kiến thức bản địa của dân tộc H’mông và Dao tại Sapa. Kết quả chỉ ra, thực vật được sử dụng làm thuốc trên 116 loài cây có 52 loài cây sử dụng ở dân tộc Dao, 54 loài cây sử dụng trong nhóm dân tộc H’mông, 11 loài cây sử chung trong cả 2 nhóm dân tộc. Các bộ phận sử dụng để làm thuốc là rất đa dạng như thân, lá, củ, rễ… tập trung nhiều trên hai bộ phận thân, lá cả cây được dùng phổ biến.

Tóm tắt tiếng anh

Lao Cai is the northwestern province where many ethnic minorities have been living together. Each ethnic group retains unique features of knowledge and experience in the use of forest plants for healing. The objective of this study is to investigate the use of medicinal plant plants and indigenous knowledge of the H'mong and Dao ethnic groups in Sapa district. The results showed that plants are used as medicine for over 116 plant species, in which 52 tree species used in the Dao ethnic group, 54 plant species used in the H'mong ethnic group, and 11 tree species used in both ethnic groups. The parts of the plant were used to make medicine very diversity such as stems, leaves, roots, tubers. Among them, stem, leaves, and whole plants are commonly used. H’mong ethnic group are used for 21 herbal remedies and Dao ethnic group uses 18 herbal remedies to cure most human diseases. Most remedies of these ethic groups focus on osteoarthritis pain, postpartum women, pruritus, diuretics, more rare diseases like liver or snake bites, respừatory, heart -related disease are also cured by local ethnic people through the use of medicinal plants. The maintenance of traditional medicine men and women who treat diseases by use of the traditional plant is also a unique feature and to maintain theừ local knowledge from generation to generation of the ethnic minorities here. In addition, the coexistence in the same locality also led to the interference of culture in general, including the interference in terms of experience in the treatment. This is expressed through one or some trees used to cure the same disease by different ethnic groups.

Kí hiệu kho

TTKHCNQG, CVv 421

File toàn văn

Xem toàn văn