Định danh loài nấm chẹo thu thập tại vùng đông bắc Việt Nam

Chỉ số đề mục

68

Lĩnh vực nghiên cứu

Sinh thái và môi trường rừng

Dạng tài liệu

Tác giả

Chung Như Anh, Nguyễn Minh Chí⁽¹⁾, Trịnh Tam Kiệt, Phạm Duy Long, Phạm Thị Thu Thủy, Vũ Văn Lợi, Bernard Dell

Nhan đề

Định danh loài nấm chẹo thu thập tại vùng đông bắc Việt Nam

Nhan đề tiếng anh

Morphological and molecular identification of an edible russula mushroom in northeast Vietnam

Nguồn trích

Khoa học và Công nghệ Lâm nghiệp

Năm xuất bản

2023

Số

15

Trang

50-59

ISSN

1859-3828

Từ khóa

Nấm ăn, Nấm chẹo, Nấm cộng sinh, Russula griseocarnosa

Từ khóa tiếng anh

Fagaceae, Rural livelihood, Russula griseocarnosa, Wild mushroom.

Tóm tắt

Các loài nấm hoang đã được người dân miền núi phía Bắc Việt Nam và các quốc gia lân cận thu hái làm thực phẩm và dược liệu. Những lâm sản ngoài gỗ này có vai trò quan trọng đối với sinh kế của người dân. Nhiều loài nấm không thể hình thành thể quả trên môi trường nhân tạo mà phải cộng sinh với hệ rễ của cây rừng. Một loài nấm ăn được thuộc chi Russula với tên gọi phổ thông là Nấm chẹo hoặc Nấm hồng cô thường được người dân ở vùng Đông Bắc sử dụng làm thực phẩm nhưng chưa được giám định loài. Nghiên cứu này đã thu thập Nấm chẹo ở tỉnh Cao Bằng, Bắc Giang và Quảng Ninh để mô tả đặc điểm hình thái. Đồng thời giải trình tự hai gen ITS rDNA & LSU rDNA và so sánh với các trình tự tham chiếu trong ngân hàng gen. Kết quả nghiên cứu đặc điểm hình thái và giải trình tự gen cho thấy loài Nấm chẹo có tên khoa học là Russula griseocarnosa. Đặc điểm hình thái của Nấm chẹo tương đồng với loài R. griseocarnosa ở Trung Quốc. Nhiều địa phương ở Việt Nam đang đẩy mạnh thương mại hóa loài Nấm chẹo. Tuy nhiên, việc khai thác quá mức đã làm suy giảm mật độ quần thể. Các nghiên cứu tiếp theo cần làm rõ đặc điểm sinh thái và kỹ thuật thu hái Nấm chẹo.

Tóm tắt tiếng anh

Wild mushrooms are extensively gathered by rural communities throughout the uplands of northern Vietnam and nearby countries for food and medicine. These non-wood forest products are important for the livelihood of numerous rural communities. Many of these fungi form symbiotic relationships with the roots of certain species of forest trees, and the fruiting bodies can not be produced in artificial media. In the northeast region of the country, an edible red Russula (Nấm chẹo or Nấm hồng cô) has been harvested from under wild Castanopsis, Engelhardia and Lithocarpus trees by local people for a long time. However, the identity of this Russula is unknown. We collected basidiomes of this edible Russula in Cao Bang, Bac Giang and Quang Ninh provinces and described its morphological features. We used ITS rDNA and LSU rDNA sequence analysis to compare with other similar taxa in GenBank. Morphological and molecular analysis identified the taxon as Russula griseocarnosa, previously described from southern Yunnan, China. There is strong interest by local governments to commercialize R. griseocarnosa in Vietnam. However, over-harvesting could have detrimental effects on the population of this edible species. Therefore, further studies are needed to quantify the ecological requirements and to develop sustainable harvesting protocols of this edible species in Vietnam.

Kí hiệu kho

TTKHCNQG, CVv 421

File toàn văn

Xem toàn văn