Nghiên cứu nhằm đánh giá thực trạng để phát triển chăn nuôi bò H’Mông ổn định và bền vững tại vùng Cao nguyên Đá, tỉnh Hà Giang. Tổng số 1.040 hộ nuôi bò H’Mông được lấy mẫu ngẫu nhiên từ 4 huyện (Đồng Văn, Mèo Vạc, Quản Bạ và Yên Minh), thuộc 15 xã, thị trấn để điều tra, thu thập số liệu. Các nghiên cứu viên có kinh nghiệm được lựa chọn để phỏng vấn và thu thập dữ liệu, sử dụng phương pháp điều tra nhanh nông thôn (Participatory Rural Appraisal - PRA). Dữ liệu được chuẩn bị và mã hoá bằng Excel 2016. Phân tích dữ liệu được áp dụng phương pháp thống kê mô tả và lập bảng tính trong Minitab 16. Kết quả cho thấy hầu hết các hộ đều giữ con cái sinh sản (99,42%), giao phối tự nhiên vẫn chiếm tỷ lệ cao; chăn nuôi quy mô nhỏ chiếm ưu thế (từ 1 đến 3 con mỗi hộ); các cơ sở nuôi vỗ béo có quy mô nhỏ và vừa; các trang trại có quy mô vừa và lớn rất hiếm. Chuồng xây dựng đơn giản khá phổ biến, tỷ lệ chuồng tốt còn thấp. Mặc dù nhiều hộ chăn nuôi quan tâm đến vấn đề vệ sinh nhưng một số hộ vẫn chưa quan tâm. Rất ít hộ sử dụng thức ăn ủ chua (0,29%) cho bò H’Mông, cũng như sử dụng khối khoáng hoặc đá liếm (0,19%). Bỗng rượu được sử dụng phổ biến cho bò H'Mông. Chăn nuôi bò H’Mông ở Cao nguyên Đá tỉnh Hà Giang có đặc trưng là chăn nuôi quy mô nhỏ, chủ yếu áp dụng theo kinh nghiệm truyền thống, tận dụng nguồn tài nguyên thiên nhiên sẵn có, việc áp dụng công nghệ tiên tiến còn hạn chế đáng kể.

Investigation was carried out to assess the actual situation for stable and sustainable development of H’Mong cattle production in Rocky Highland of Ha Giang Province. Total of 1,040 holders raising H’Mong cattle were randomly sampled from 4 districts (Dong Van, Meo Vac, Quan Ba and Yen Minh), 15 communes and towns to investigate and collect data. Experts and experienced reserachers were selected to interview and gather data, PRA method was applied for the research. Records were prepared and coded, categorized in Execl2016. Data analyses were applied using Proc basic Statistics and Proc Tabulation and chisquare in Minitab16. The results showed that almost holders kept reproductive females (99.42% farmers kept), breeding stud bulls were popularly raised for natural mating; small scaled holds were dominated (from 1 to 3 cattle per holder) in H’Mong cattle production; feedlots for fattening system were small scale and few; the moderate and extensive scaled farms were rarely appeared in holds. Housing condition was still simple, percentage of well-invested houses was still low. Althgough numerous holders were interested in hygienic management, but some farmers were not paid attention to. Farmers hardly used silage (0.29% holders used) for H’Mong cattle, there have been few holders used licking mineral block or mineral cake for cattle (0.19% farmers used). Brewery residual byproduct was popularly utilized for H’Mong cattle. It is concluded that H’Mong cattle production in Rocky Highland of Hagiang province was characterized by small scaled hold farming, mainly applied in traditional experiences, utilized available natural resources, the applications of advanced technologies were considerably limited.