BỘ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ
HỆ THỐNG THÔNG TIN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ

Lọc theo danh mục
  • Năm xuất bản
    Xem thêm
  • Lĩnh vực
liên kết website
Lượt truy cập
 Lượt truy cập :  21,787,536
  • Công bố khoa học và công nghệ Việt Nam

Cây lương thực và cây thực phẩm

Nguyễn Thị Miền, Nguyễn Trọng Khanh, Trần Văn Quang(1)

Hiệu ứng chiếu xạ tia gamma Co60 đối với một số mẫu giống lúa địa phương và nhập nội

Effects of gamma Co60 irradiation for some local and imported rice varieties

Khoa học Nông nghiệp Việt Nam

2021

12

1576-1585

2588-1299

Lúa địa phương: Lúa nhập nội, Chiếu xạ, Tia gamma Co60, Đột biến

Imported rice varieties, Local rice varieties, Mutation, Irradiation effects, Gamma rays Co60

Nghiên cứu nhằm đánh giá hiệu ứng chiếu xạ tia gamma nguồn Co60 đối với một số mẫu giống lúa địa phương và nhập nội. Thí nghiệm được bố trí 3 liều lượng (200Gy, 300Gy và 400Gy) để xử lý cho 3 mẫu giống lúa (độ ẩm hạt 12%). Kết quả đánh giá cho thấy ở thế hệ M1, tỉ lệ nảy mầm và tỉ lệ sống sót của các mẫu giống lúa đều giảm khi tăng liều lượng chiếu xạ. Thời gian sinh trưởng ngắn, thấp cây, lá đòng đứng, đẻ nhánh khá, xuất hiện với tần suất đột biến cao ở liều lượng chiếu xạ 200Gy, 300Gy trên mẫu giống lúa nhập nội NN1, NN3 ở thế hệ M2. Đột biến xuất hiện với tần suất rất thấp khi chiếu xạ giống lúa địa phương Khẩu Mang. Chọn lọc tại thế hệ M3 ở liều lượng 200Gy và 300Gy trên mẫu giống lúa nhập nội NN1 và NN3 thu được một số dòng triển vọng có thời gian sinh trưởng ngắn, thấp cây, lá đòng đứng và đẻ nhánh khá. Như vậy, khi chiếu tia gamma Co60 với liều lượng chiếu xạ 200-300Gy trên hạt lúa khô có thể cải tạo một số đặc điểm nông học như thời gian sinh trưởng, chiều cao cây, kiểu lá đòng, khả năng đẻ nhánh của hai giống lúa nhập nội NN1, NN3.

This study was carried out to effects of gamma ray irradiation of irradiation Co60 source for some local and imported rice accessions. This experiment was designed with 3 dose (200Gy, 300Gy and 400Gy) on the mutagenesis of three rice (12% seed humidity). At generation M1, the results showed that the seed germination and survival percentage of all rice accessions decreased with the increase of the irradiation doses. Mutated plants with shorter growth duration, lower plant height, more upright flat leaves appeared, greater tillering capacity with high mutation frequency at irradiation dose of 200Gy, 300Gy for imported rice varieties NN1, NN3 in the M2 generation. The mutation appeared with very low frequency when irradiating the local rice variety Khau Mang. Se-lection on M3 generation of 200Gy and 300Gy irradiation treated varieties NN1 and NN3 picked up some promising rice lines with short growth duration, short plant height, more upright flat leaves appeared and high tillering capacity. To sum up, gamma Co60 irradiation at 200Gy and 300Gy dose on dried seeds could renovated some agronomic traits such as growth duration, plant height, flag leaf morphology and tillering capacity on two imported rice varieties NN1 and NN3.

TTKHCNQG, CTv 169

Xem toàn văn
  • [1] Wijesena K.A.K., Nawarathne N.M.A. & Basnayake B.M.M.P (2019), Effect of gamma irradiation on seed germination and plant growth parameters of three rice varieties cultivated in Sri Lanka.,Journal of Agriculture and Value Addition. 2(1): 79-84.
  • [2] Yusuff Oladosu, Mohd Y. Rafii, Norhani Abdullah, Ghazali Hussin, Asfaliza Ramli, Harun A. Rahim, Gous Miah & Magaji Usman (2016), Principle and application of plant mutagenesis in crop improvement: a review, Biotechnology & Biotechnological Equipment,30(1): 1-16. DOI: 10.1080/13102818.2015. 1087333
  • [3] Viana V.E., Pegoraro C., Busanello C. & Costa de Oliveira A (2019), Mutagenesis in Rice: The Basis for Breeding a New Super Plant. Front.,Plant Sci. 10: 1326. doi: 10.3389/fpls.2019.01326
  • [4] Trần Duy Quý, Bùi Huy Thủy, Nguyễn Văn Bích & Đào Thị Thanh Bằng (2009), Một số thành tựu ứng dụng kỹ thuật hạt nhân trong chọn tạo giống cây trồng,Hội thảo quốc gia Xây dựng tổ hợp chiếu xạ đột biến phục vụ nghiên cứu, chọn tạo giống cây trồng, Hà Nội.
  • [5] (2020), Breeding of Rice Variety(s) for High Yielding and Early Maturity Through a Wide Cross and Mutation. Achievement Sub-Project on Mutation breeding of Rice for Sustainable Agriculture (FY 2013-2017).,Mutation Breeding Project Forum for Nuclear Cooperation in Asia (FNCA) June, 2020.
  • [6] Shua Q.Y., Forster B.P & Nakagawa H (2012), Principles and Applications of Plant Mutation Breeding in Plant,Mutation Breeding and BiotechnoloGy. pp. 301-325.
  • [7] Rajarajan D., Saraswathi R., Sassikumar D. & Ganesh S (2014), Effectiveness and efficiency of gamma ray and ems induced chlorophyll mutants in rice ADT (R) 47.,GJBAHS. 3(3): 211-218
  • [8] Rani Md. Hasanuzzaman, Md. Kamruzzaman, Abdelbagi Mukhtar Ali Ghanim, Md. Abul Kalam Azad & Md. Babul Akter (2016), Comparative effect of gamma and X-ray irradiations on some c-haracters of rice seedlings of Ashfal and Binadhan-14, J,Biosci. Agric. Res. 8(2): 739-745
  • [9] Rajarajan D., Saraswathi R. & Sassikumar D (2016), Determination of lethal dose and effect of gamma ray on germination percentage and seedling parameters in ADT (R) 47 rice.,I.J.A.B.R. 6(2): 328-332.
  • [10] Rachmawati D., Hanifah Parjanto W.N. & Yunus A. (2019), Se-lection of short stem Mentik Susu rice M3 f-rom gamma ray irradiation,IOP Conf. Series: Earth and Environmental Science. 250: 12-20. doi:10.1088/1755-1315/250/1/012020.
  • [11] Nakagawa H. & Kato H. (2017), Induced mutations for food and energy security: Challenge of inducing unique mutants for new cultivars and molecular research. Bull,NARO. Crop Sci. 1: 22-124.
  • [12] Liu Fang, Wang Pandi., Zhang Xiaobo., Li Xiaofei., Yan Xiaohong., Fu Donghui & Wu Gang (2018), The genetic and molecular basis of crop height based on a rice model. Planta,247: 1-26. https://doi.org/10.1007/s00425-017-2798.
  • [13] Kamara N (2015), Genetic analysis of agronomic traits in Oryza sativa × O. sativa cross,Thesis PhD in Kwame Nkrumah University of Science and TechnoloGy, Kumasi; Deparment of crop and Soil Sciences Faculty of Agriculture College of Agriculture and natural Resources.
  • [14] (2013), Standard evaluation system for rice (SES), 5th Edn,Manila Philippines. pp. 1-65
  • [15] Guo S., Xu Y., Liu H., Mao Z., Zhang C., Ma Y., Zhang Q., Meng Z. & Chong C. (2013), The interaction between OsMADS57 and OsTB1 modulates rice tillering via DWARF14,Nature Communications. 4: 1566-1577.
  • [16] Gowthami R., Vanniarajan C., Souframanien J. & Arumugam Pillai M. (2015), Effect of Gamma Rays and Electron Beam on Various Quantitative Traits of Rice (Oryza sativa L.) in M1 Generation.,Advances in Life Sciences. 5(5): 1876-1882; 2278-3349
  • [17] Gomez Kwanchai A. & Gomez Arturo A (1984), Statistical procedures for agricultural research, 2nd Edition,John Wiley & Sons, Inc.
  • [18] George A. (2007), Principles of Plant Genetics and Breeding,Blackwell Publishing Ltd.
  • [19] EL-Refaee Y.Z., Hadifa A.A. & EL-Shafey R.A.S (2017), Induction of Genetic Variability for some Agronomic Traits and Blast Disease Resistance in Egyptian Rice Variety Sakha101,J. Plant Production, Mansoura Univ. 8(12): 1373-1381
  • [20] Mutation Breeding Project Forum for Nuclear Cooperation in Asia (FNCA). (2003), Radio sensitivity studies in Basmati Rice,Pakistan Journal of Botany. 35(2): 197-207
  • [21] Barrida A.C., Rivera F.G. & Dimaano A.O (2013), Grain Quality Improvement in Rice (Oryza sativa L.) through Induced Mutation Breeding, Achievement Sub-Project on Composition or Quality in Rice (2007-2012).,Mutation Breeding Project Forum for Nuclear Cooperation in Asia (FNCA).
  • [22] Boceng Annas, Abdul Haris & Amir Tjoneng (2016), C-haracter of Local Rice Mutant ‘Ase Banda’ as Result of Gamma Ray Irradiation. Int. J. Curr. Res.,Biosci. Plant Biol. 3(12): 24-27.