Thuyết sinh thái văn hóa và nghiên cứu văn hóa ở Việt Nam

Chỉ số đề mục

13.99

Lĩnh vực nghiên cứu

Nghiên cứu ngôn ngữ và văn hóa khác

Dạng tài liệu

Tác giả

Ngô Thị Phương Lan⁽¹⁾

Nhan đề

Thuyết sinh thái văn hóa và nghiên cứu văn hóa ở Việt Nam

Nhan đề tiếng anh

Cultural ecology and the study of culture in Vietnam

Nguồn trích

Khoa học xã hội TP Hồ Chí Minh

Năm xuất bản

2016

Số

6

Trang

57-73

ISSN

1859-0136

Từ khóa

Sinh thái văn hóa, Hạt nhân văn hóa, Thích nghi, Môi trường

Từ khóa tiếng anh

Tóm tắt

Thuyết Sinh thái văn hóa phát triển mạnh mẽ ở Mỹ vào giữa thế kỷ XX nhằm lý giải các sắp xếp của con người dựa trên sự thích nghi với môi trường sinh thái. Mặc dù lý thuyết này thường bị phê phán là không quan tâm đến sự tác động của các yếu tố ngoại sinh trong quá trình hình thành nền văn hóa và không chú ý đến sự biến đổi văn hóa nhưng lý thuyết có giá trị nhất định khi lý giải cho sự thích nghi của con người với các vùng sinh thái cụ thể từ góc nhìn yếu tố nội sinh. Các công trình nghiên cứu ở Việt Nam hiện nay chỉ mới chú ý lý giải các hiện tượng văn hóa như một sự thích nghi trực tiếp với môi trường để hình thành nên các văn hóa đặc trưng vùng miền, ít nhiều khác với thuyết Sinh thái văn hóa truyền thống vốn chú trọng đến lõi văn hóa hay hạt nhân văn hóa, các yếu tố tổ chức xã hội và tôn giáo, như sự thích nghi chủ yếu của các nhóm người đối với môi trường. Trong bối cảnh có nhiều thay đổi về kinh tế - chính trị như hiện nay, bài viết đưa ra những hướng tiếp cận gợi mở từ góc độ sinh thái văn hóa cho những nghiên cứu trong tương lai.

Tóm tắt tiếng anh

Cultural Ecology has remarkably become influential in North America during the middle of the twentieth century. Cultural Ecology explains human's social arrangements based on their environmental adaptations. Although it is often criticized as not taking into account cultural changes and effects of external factors to the process of a, given group's culture formulation, Cultural Ecology bears important values when explaining human's adaptation to specific ecology as an intrinsic factor that shapes the culture. Studies of culture in Vietnam within this theoretical framework mainly explained cultural phenomena as direct adaptations to the environment in the process of formulating specific regional cultures. This approach is somewhat different from traditional approaches of Cultural Ecology which pay much attention to the cultural core which comprises social and religious arrangements as local groups' adaptations to their specific ecological settings. Within the present contexts of many economic and political changes, this article is to propose some possible approaches for future cultural studies in Vietnam.

Kí hiệu kho

TTKHCNQG, CVv212

File toàn văn

Xem toàn văn