BỘ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ
HỆ THỐNG THÔNG TIN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ

Lọc theo danh mục
  • Năm xuất bản
    Xem thêm
  • Lĩnh vực
liên kết website
Lượt truy cập
 Lượt truy cập :  22,408,250
  • Công bố khoa học và công nghệ Việt Nam

Công nghệ gen; nhân dòng vật nuôi;

Lê Thị Thu Hiền, Phạm Lê Bích Hằng, Nguyễn Tường Vân(2), Lê Thị Minh Thành(1), Đào Thị Hằng, Nguyễn Hải Hà(4), Hà Hồng Hạnh, Huỳnh Thị Thu Huệ, Nguyễn Nhật Linh, Nguyễn Thị Thanh Hoa, Đinh Thúy Hằng(3), Nguyễn Văn Đồng

Nghiên cứu và phát triển các giống đậu tương biến đổi gen sử dụng các gen kháng sâu có nguồn gốc từ vi khuẩn bacillus thuringiensis

Tạp chí Công nghệ Sinh học - Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam

2020

1

01-21

1811-4989

Đậu tương, Biến đổi gen, Bacillus thuringiensis, Gen kháng sâu

Đậu tương (Glycine max) là một trong những nhóm cây lương thực có giá trị kinh tế cao, cung cấp nguyên liệu cho chế biến thực phẩm và sản xuất thức ăn chăn nuôi của nhiều quốc gia trên thế giới. Tuy nhiên, có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến năng suất của đậu tương, trong đó sâu bệnh là tác nhân gây hại cao nhất. Vì vậy, việc áp dụng công nghệ sinh học để chuyển các gen kháng sâu có nguồn gốc từ vi khuẩn Bacillus thuringiensis có thể góp phần tăng năng suất đậu tương và giảm đáng kể việc sử dụng các thuốc trừ sâu hóa học. Hiện nay, có rất nhiều gen mã hóa protein độc tố được phát hiện từ vi khuẩn này như cry, cyt và vip với phổ diệt sâu hại rộng và đặc hiệu các loại côn trùng thuộc bộ Cánh vẩy, Hai cánh, Cánh cứng, Cánh nửa hay tuyến trùng. Trên thế giới, nhiều công trình nghiên cứu đã được thực hiện để chuyển các gen mã hóa protein độc tố ở dạng tổ hợp hoặc biến đổi để tăng hoạt tính gây độc cho sâu. Một số sự kiện đậu tương chuyển gen mang tính trạng kết hợp kháng sâu và kháng thuốc diệt cỏ được thương mại hóa và cho phép trồng trên nhiều quốc gia như MON 87701 × MON 89788 hay DAS-81419-2. Ở nước ta, các nghiên cứu chuyển gen kháng sâu vào đậu tương đã được thực hiện và việc khai thác, sàng lọc, lựa chọn các chủng B. thuringiensis bản địa có tính đa dạng sinh học cao mang các gen đích đặc hiệu diệt sâu hại phục vụ chuyển gen rất có ý nghĩa khoa học và triển vọng ứng dụng thực tiễn. Đây sẽ là nguồn vật liệu quan trọng để tạo ra nhiều giống đậu tương có khả năng kháng sâu tốt đáp ứng yêu cầu của con người.

TTKHCNQG, CVv 262

Xem toàn văn
  • [1] Yamaguchi T, Sahara K, Bando H, Asano (2008), Discovery of a novel Bacillus thuringiensis Cry8D protein and the unique toxicity of the Cry8D class proteins against scarab beetles.,J Invertebr Pathol 99(3): 257-262
  • [2] (1996), Sitedirected mutations in the third domain of Bacillus thuringiensis deltaendotoxin CryIAa affect its ability to increase the permeability of Bombyx mori midgut brush border membrane vesicles.,Appl Environ Microbiol 62(1): 279-282.
  • [3] Walker DR, John NA, McPherson RM, Parrott WP, Boerma HR (2000), Field evaluation of soybean engineered with a synthetic cry1Ac transgene for resistance to corn earworm, soybean looper, velvetbean caterpillar (Lepidoptera: Noctuidae), and lesser cornstalk borer (Lepidoptera: Pyralidae).,J Econ Entomol 93(3): 613-622.
  • [4] Võ Thị Thứ, Nguyễn Thị Hoa, Raj Bhatnagar (2000), Tách dòng và biểu hiện gen mã hoá protein diệt ấu trùng muỗi từ chủng Bacillus thuringiensis israelensis phân lập ở Việt Nam.,Hội nghị sinh học quốc gia: Những vấn đề nghiên cứu cơ bản trong sinh học: Báo cáo khoa học, 167-171.
  • [5] Van Den Berg, Shepard BM, Nasikin (1998), Response of soybean to attack by stemfly Melagagromyza sofiae in farmers’ fields in Indonesia.,J Appl Ecol 35: 514-522.
  • [6] Van Den Berg H, Shepard BM, Nasikin (1998), Damage incidence by Etiella zinckenella in soybean in East Java, Indonesia.,J Integr Pest Manag 44(3): 153-159.
  • [7] Trần Thị Ngọc Diệp, Huỳnh Thị Thu Huệ, Kim Thị Phương Oanh, Lê Thị Thu Hiền, Nông Văn Hải (2010), Modification of vip3A gene to improve its expression in plants.,Tạp chí Công nghệ sinh học 8(3): 309-316.
  • [8] Trần Thị Cúc Hòa, Nguyễn Trần Hải Bằng, Trần Thanh Hải, Hồ Thị Huỳnh Như, Hà Minh Luân, Nguyễn Quang Vinh, Trần Như Ngọc, Võ Thị Kiều Trang, Đoàn Thị Mến, Phạm Thị Hường, Nguyễn Đức Cương (2013), Nghiên cứu chọn tạo các giống đậu tương chuyển gen kháng ruồi đục thân và sâu đục quả.,Hội thảo Quốc gia về Khoa học cây trồng lần thứ nhất, 441-449.
  • [9] Traore F, Dabire-Binso CL, Ba NM, Antoine S, Pittendrigh BR (2013), Feeding preferences of the legume pod borer Maruca vitrata (Lepidoptera: Crambidae) larvae and suitability of different flower parts for larval development.,Int J Trop Insect Sci 33: 107-113.
  • [10] Thompson IP, Lilley AK, Ellis RJ, Bramwell PA, Bailey MJ (1995), Survival, colonization and dispersal of a genetically modified Pseudomonas fluorescens (SBW25) in the phytosphere of field grown sugar beet.,Biotechnology 13: 1493-1497.
  • [11] Tilmon KJ, Hodgson EW, O’Neal ME, Ragsdale (2011), Biology of the Soybean Aphid, Aphis glycines (Hemiptera: Aphididae) in the United States.,J Integr Pest Manag 2(2): A1-A7.
  • [12] Taghizadeh R, Talebi A, Fathipour Y, Khalghani J (2012), Effect of ten soybean cultivars on development and reproduction of lima bean pod borer, Etiella zinckenella (Lepidoptera: Pyralidae) under laboratory conditions.,Appl Ent Phytopath 79: 15-28.
  • [13] Strizhov N, Keller M, KonczKálmán Z, Regev A, Sneh B, Schell J, Koncz C, Zilberstein A (1977), Mapping of the entomocidal fragment of Spodopteraspecific Bacillus thuringiensis toxin CryIC.,Mol Gen Genet 53(6): 777.
  • [14] Stacke RF, Arnemann JA, Rogers J, Stacke RS, Strahl TT, Perini CR, Dossin MF, Pozebon H, Cavallin LA, Guedes JVC (2018), Damage assessment of Helicoverpa armigera (Lepidoptera: Noctuidae) in soybean reproductive stages.,Crop Prot 112: 10-17.
  • [15] Srinivasan R, Su FC, Huang CC, Lin M, Hsu Y (2009), Integrated pest management in organic vegetable soybean production.,Conference on International Research on Food Security, Natural Resource Management and Rural Development. University of Hamburg.
  • [16] Shirin B, Katharina EL, Jakob L (2003), Genetically modified (GM) crops: molecular and regulatory details.,The BATSreport 2003 on genetically modified crops, version 2: 1192.
  • [17] Sheppard AE, Poehlein A, Rosenstiel P, Liesegang H, Schulenburg H (2013), Complete genome sequence of Bacillus thuringiensis strain 407 Cry-,Genome Announc 1(1): e00158-12.
  • [18] Sharma P, Nain V, Lakhanpal S, Kumar PA (2010), Synergistic activity between Bacillus thuringiensis Cry1Ab and Cry1Ac toxins against maize stem borer (Chilo partellus Swinhoe).,Lett Appl Microbiol 51: 42-47.
  • [19] Sharma HC (1998), Bionomics, host plant resistance, and management of the legume pod borer, Maruca vitrata - a review.,Crop Prot 17: 373-386.
  • [20] Schnepf HE, Whiteley HR (1981), Cloning and expression of the Bacillus thuringiensis crystal protein gene in Escherichia coli.,Proc Natl Acad Sci USA 78: 2893-2897
  • [21] Schnepf E, Crickmore N, Van Rie J, Lereclus D, Baum JR, Feitelson J (1998), Bacillus thuringiensis and its pesticidal crystal proteins.,Microbiol Mol Biol Rev 62: 705-806.
  • [22] Ronald BH, Michel A, Eisley JB (2009), Soybean aphid. Agriculture and natural resources factsheet.,https://aginsects.osu.edu/sites/aginsects/files/imce/E NT_37_14%20soybean%20aphid.pdf
  • [23] Rogers DJ, Brier HB (2010), Pest-damage relationships for Helicoverpa armigera (Hübner) (Lepidoptera: Noctuidae) on vegetative soybean.,Crop Prot 29: 39-46.
  • [24] Rodrigues-Silva N, Canuto AF, Oliveira DF, Teixeira AF, Santos-Amaya OF, Picanco MC, Pereira EJG (2019), Negative cross-resistance between structurally different Bacillus thuringiensis toxins may favor resistance management of soybean looper in transgenic Bt cultivars.,Sci Rep 9: 199. https://doi.org/10.1038/s41598-018-35965-5.
  • [25] Rang C, Vachon V, de Maagd RA, Villalon M, Schwartz JL, Bosch D, Frutos R, Laprade R (1999), Interaction between functional domains of Bacillus thuringiensis insecticidal crystal proteins.,Appl Environ Microbiol 65(7): 2918-2925.
  • [26] Rajamohan F, Cotrill JA, Gould F, Dean DH (1996), Role of domain II, loop 2 residues of Bt CryIAb δendotoxin in reversible and irreversible binding to Manduca sexta and Heliothis virescens.,J Biol Chem 271: 2390-2397.
  • [27] Rahayu M, Bande LOS, Hasan A, Yuswana A, Rinambo F (2018), Contribution of pod borer pests tosoybean crop production (case in Pondidaha, Konawe District, Southeast Sulawesi).,IOP Conf. Ser.: Earth Environ Sci 122: 012-039
  • [28] Qin D, Liu X, Miceli C, Zang Q, Wang P (2019), Soybean plants expressing the Bacillus thuringiensis cry8-like gene show resistance to Holotrichia parallela.,BMC Biotechnol 19(1): 66
  • [29] Porcar M, Caballero P (2000), Molecular and insecticidal c-haracterization of a Bacillus thuringiensis strain isolated during a natural epizootic.,J Appl Microbiol 89(2): 309-316.
  • [30] Permana AD, Johari A, Putra RE, Sastrodihardjo S, Ahmad I (2012), The influence of trichome c-haracters of soybean (Glycine max Merrill) on oviposition preference of soybean pod borer Etiella zinckenella Treitschke (Lepidoptera: Pyralidae) in Indonesia.,J Entomol Nematol 4(3): 15-21.
  • [31] Park HW, Federici BA (2004), Effect of specific mutations in helix α7 of domain I on the stability and crystallization of Cry3A in Bacillus thuringiensis.,Mol Biotechnol 27(2): 89-100.
  • [32] Panbangred W, Panjaisee S, Tantimavanich S (2000), Expression of the mosquitocidal cryIVB gene under the control of different promoters in Bacillus sphaericus 2362 and acrystalliferous Bacillus thuringiensis subsp.,israelensis c4Q272. World J Microbiol Biotechnol 16: 163-169.
  • [33] Palma L, Muñoz D, Berry C, Murillo J, Caballero P (2014), Draft genome sequences of two Bacillus thuringiensis strains and c-haracterization of a putative 41.9-kDa insecticidal toxin.,Toxins 6: 1490- 1504.
  • [34] Palma L, Hernández-Rodríguez CS, Maeztu M, Hernández-Martínez P, Ruiz de Escudero I, Escriche B, Muñoz D, Van Rie J, Ferré J, Caballero P (2012), Vip3C, a novel class of Vegetative Insecticidal Proteins f-rom Bacillus thuringiensis.,Appl Environ Microbiol 78(19): 716-735.
  • [35] Onstad DW, Kang J, Ba NM, Dabire C, Pittendrigh BR (2012), Modeling evolution of resistance by Maruca vitrata (Lepidoptera: Crambidae) to transgenic insecticidal cowpea in Africa.,Environ Entomol 41(5): 1255-1267
  • [36] Oerke EC (2006), Crop losses to pests.,J Agric Sci 144(1): 31-43.
  • [37] Oatman ER (1967), An ecological study of the limabean pod borer, Etiella zinckenella (Lepidoptera: Phycitidae), in Southern California.,Ann Entomol Soc Am 60(3): 552-555
  • [38] Nguyễn Văn Đồng, Phạm Thị Lý Thu, Trần Minh Thu, Lê Thanh Nga, Lê Thị Thu Về, Lê Huy Hàm, Lê Thị Thu Hiền (2010), Nghiên cứu khả năng tiếp nhận gen kháng sâu cryIA(c) thông qua vi khuẩn Agrobacterium tumefaciens của một số dòng ngô Việt Nam.,Tạp chí Khoa học và Công nghệ Nông nghiệp Việt Nam 6(19): 36-41.
  • [39] Nguyễn Văn Đồng, Phạm Thị Lý Thu, Tạm Kim Nhung, Trịnh Thị Mình Thùy, Hà Văn Chiến, Lê Thanh Nga, Lê Thị Thu Về, Lê Thị Thu Hiền, Nông Văn Hải, Lê Huy Hàm (2010), Kết quả bước đầu trong nghiên cứu chuyển gen kháng sâu cryIA(c) vào phôi non các dòng ngô mô hình.,Tạp chí Công nghệ Sinh học 8(2): 173-180.
  • [40] Nguyễn Văn Đồng, Nguyễn Anh Vũ, Nguyễn Hữu Kiên, Dương Tuấn Bảo (2013), Nghiên cứu biến nạp gen liên quan đến khả năng kháng hạn và thuốc trừ cỏ vào giống đậu tương ĐT22.,
  • [41] Nguyễn Văn Đồng, Nguyễn Anh Vũ (2013), Phân lập và thiết kế vector biểu hiện gen liên quan đến khả năng chịu hạn GmMyb ở đậu tương.,Tạp chí Khoa học và Công nghệ nông nghiệp Việt Nam 2(41): 49- 54.
  • [42] Nguyen Thi Hoa, Tang Thi Chinh, Dang Thi Mai Anh, Ngo Dinh Binh, Le Thi Minh Thanh (2014), Optimization of fermentation medium compositions f-rom dewatered wastewater sludge of beer manufactory for Bacilus thuringiensis delta endotoxin production.,AJAF 2(5): 219-225
  • [43] Ngô Đình Bính, Lê Thị Minh Thành, Trịnh Thị Thu Hà, Phạm Kiều Thúy, Phạm Minh Hương, Nguyễn Thị Luy, Lê Thị Hồng Nhung, Đặng Văn Tiến (2010), 35 năm nghiên cứu và phát triển thuốc trừ sâu sinh học Bacillus thuringiensis tại Việt Nam. Hội nghị Khoa Học kỷ niệm 35 năm thành lập Việt Khoa Học và Công nghệ Việt Nam 1975 – 2010,,
  • [44] Ngo Dinh Binh, Nguyen Dinh Tuan, Trinh Thi Thu Ha, Le Thi Minh Thanh, Vu Thi Nhung, Nguyen Thi Anh Nguyet, Pham Kieu Thuy, Ohba Michio, Bando Hisanori, Hori Hidetaka (2008), Screening, evaluation and exploiting of insecticidal genes of Bacillus thuringiensis of Vietnam.,Proceedings of the 3rd International Meeting for Deverlopment of IPM in Asia and Africa, Science and Technics Publishing House, Vietnam, 2: 347-353.
  • [45] McLinden JH, Sabourin JR, Clark BD, Gensler DR, Workman WE, Dean DH (1985), Cloning and expression of an insecticidal k-73 type crystal protein gene f-rom Bacillus thuringiensis var. kurstaki into Escherichia coli.,Appl Environ Microbiol 50: 623-628.
  • [46] Masson L, Moar WJ, van Frankenhuyzen K, Bosse M, Brousseau R (1992), Insecticidal properties of a crystal protein gene product isolated f-rom Bacillus thuringiensis subsp. kenyae. Appl Environ Microbiol 58: 642-646.,Appl Environ Microbiol 58: 642-646.
  • [47] Marques LH, Santos AC, Castro BA, Moscardini VF, Rossetto J, Silva OAN (2017), Field evaluation of soybean transgenic event DAS-81419-2 expressing Cry1F and Cry1Ac proteins for the control of secondary lepidopteran pests in Brazil.,Crop Prot 96: 109-115.
  • [48] Macrae TC, Baur ME, Boethel DJ, Fitzpatrick BJ, Gao AG, Gamundi JC (2005), Laboratory and field evaluations of transgenic soybean exhibiting highdose expression of a synthetic Bacillus thuringiensis cry1A gene for control of Lepidoptera.,J Econ Entomol 98: 577-587.
  • [49] Liu G, Song L, Shu C, Wang P, Deng C, Peng Q, Lereclus D, Wang X, Huang D, Zhang J, Song F (2013), Complete genome sequence of Bacillus thuringiensis subsp. kurstaki strain HD73.,Genome Announc 1(2): e0008013.
  • [50] Lin Y, Fang G, Peng K (2007), C-haracterization of the highly variable cry gene regions of Bacillus thuringiensis strain ly4a3 by PCR-SSCP profiling and sequencing.,Biotechnol Lett 29: 247-251.
  • [51] Li Q, Xu LZ, Zou T, Ai P, Huang GH, Li P, Zheng AP (2015), Complete genome sequence of Bacillus thuringiensis strain HD521.,Stand Genomic Sci 10: 62.
  • [52] Li J, Carroll J, Ellar DJ (1991), Crystal structure of insectidal d-endotoxin f-rom Bacillus thuringiensis.,Nature 25: 353-815.
  • [53] Lê Thị Thu Hiền, Trịnh Công Sự, Trần Thị Phương Liên, Phạm Bích Ngọc, Đinh Duy Kháng, Nông Văn Hải, Lê Trần Bình (2002), Thiết kế vector và biểu hiện gen mã hóa protein độc tố cryIA(c) có nguồn gốc từ vi khuẩn Bacillus thuringiensis bằng vi khuẩn Escherichia coli.,Tạp chí Sinh học 24(3): 39-46.
  • [54] Lê Thị Thu Hiền, Đinh Duy Kháng, Lê Trần Bình, Nông Văn Hải (2002), Thiết kế vector mang gen độc tố cryIA(c) dưới sự điều khiển của đoạn khởi động của gien tổng hợp đường phân lập từ giống lúa C71.,Tạp chí Khoa học và Công nghệ 40: 135-141.
  • [55] Lê Thị Minh Thành, Phạm Thị Vân, Chu Hoàng Hà, Trần Duy Quý, Ngô Đình Bính (2012), Tạo cây thuốc lá chuyển gen mang gen kháng côn trùng bộ Cánh cứng cry8Da bằng vi khuẩn Agrobacterium tumefaciens.,Tạp chí Nông nghiệp và Phát triển nông thôn 188(5): 15-19
  • [56] Lê Thị Minh Thành, Nguyễn Thị Thanh Hạnh, Nguyễn Thị Ánh Nguyệt, Nguyễn Đình Tuấn, Phạm Kiều Thúy, Ngô Đình Bính (2005), Nghiên cứu sự phân bố và đa dạng gen của vi khuẩn Bacillus thuringiensis phân lập ở một số tỉnh thuộc vùng Đông Bắc Bộ.,Tạp chí Di truyền học và Ứng dụng, 4: 29-34.
  • [57] Lee MK, Wal-ters FS, Hart H, Palekar N, Chen JS (2003), The mode of action of the Bacillus thuringiensis Vegetative Insecticidal Protein Vip3A differs f-rom that of Cry1Ab {delta}Endotoxin.,Appl Environ Microbiol 69: 4648-4657.
  • [58] Lee HK, Gill SS (1997), Molecular cloning and c-haracterization of a novel mosquitocidal protein gene f-rom Bacillus thuringiensis subsp.,fukuokaensis. Appl Environ Microbiol 63: 4664-4670.
  • [59] Le Thi Thu Hien, Lam Dai Nhan, Kieu Huu Anh, Nong Van Hai, Le Tran Binh (2002), Construction of Agrobacterium tumefaciens strains carrying Bt pesticidal genes.,Advances in Natural Sciences 3(2): 175-180
  • [60] Le Thi Minh Thanh, Tran Quoc Trong, Tran Duy Quy, Ngo Dinh Binh (2011), Construction of Tiplasmid vectơ containing cry8Da gene against Coleopteran insects f-rom Bacillus thuringiensis strains isolated in Vietnamto transfer into plant.,Proceedings of the 4rd International Meeting for Deverlopment of IPM in Asia and Africa. Published by IPM Lab of Bangladesh Agricultural University, Mymensingh, Bangladesh 4: 87-91.
  • [61] Le Thi Minh Thanh, Pham Kieu Thuy, Nguyen Anh Nguyet, Ngo Thi Tuyet Nhung, Nguyen Dinh Tuan, Ngo Dinh Binh (2008), Cloning and sequencing of gene encoding Cry8Da protein of Bacillus thuringiensis subp. galleriae strains isolated f-rom sugar cane farming soil in Vietnam.,Proceedings of the 3rd International Meeting for Deverlopment of IPM in Asia and Africa, Science and Technics Publishing House, Vietnam, 2: 165-174
  • [62] Le Thi Minh Thanh, Pham Kieu Thuy, Asano Shinichiro, Hori Hidetaka, Donald Dean, Ngo Dinh Binh (2009), C-haracterization of cry8Da genes isolated f-romBacillus thuringiensisstrains in Viet Nam.,Proceedings of the 3rd International Meeting for Deverlopment of IPM in Asia and Africa, Published by the University of Lampung Press, Indonesia 3: 186-192.
  • [63] Le Thi Minh Thanh, Nguyen Thi Hue, Ngo Dinh Binh, Tran Duy Quy (2012), Expression and purification of Cry8Da recombinant protein against Coleopteran insects of Bacillus thuringiensis in E. coli.,Tạp chí Khoa học và Công nghệ 50 (3): 309- 318.
  • [64] Kuo WS, Chak KF (1996), Identification of novel cry-type genes f-rom Bacillus thuringiensis strains on the basis of restriction fragment length polymorphism of the PCR-amplified DNA.,Appl Environ Microbiol 62: 1369-1377.
  • [65] Kumar S, Chandra A, Pandey KC (2008), Bacillus thuringiensis (Bt) transgenic crop: an environment friendly insectpest management strategy.,J Environ Biol 29(5): 64-153.
  • [66] Kongsuwan K, Gough J, Kemp D, McDevitt A, Akhurst R (2005), C-haracterization of a new Bacillus thuringiensis endotoxin, Cry47Aa, f-rom strains that are toxic to the Australian sheep blowfly, Lucilia cuprina.,FEMS Microbiol Lett 252: 127-136.
  • [67] Knowles BH, Dow JAT (1993), The crystal dendotoxin gene of Bacillus thuringiensis: modes of action on the insect gut.,BioEssays 15: 469-476.
  • [68] Karel AK (1993), Effects of intercropping with maize on the incidence and damage caused by pod borers of common beans.,Environ Entomol 22: 1076-1083.
  • [69] Kalman S, Kiehne KL, Libs JL, Yamamoto T (1993), Cloning of a novel cryIC-type gene f-rom a strain of Bacillus thuringiensis subsp. galleriae.,Appl Environ Microbiol 59: 1131-1137.
  • [70] Juarez-Perez VM, Ferrandis MD, Frutos R (1997), PCR-based approach for detection of novel Bacillus thuringiensis cry genes.,Appl Environ Microbiol 63: 2997-3002.
  • [71] ISAAA (2018), Global status of commercialized biotech/GM crops in 2018.,ISAAA Brief No. 54. ISAAA: Ithaca, NY
  • [72] ISAAA (2017), Global status of commercialized biotech/GM crops in 2017: Biotech crop adoption surges as economic benefits accumulate in 22 years.,ISAAA Brief No. 53. ISAAA: Ithaca, NY.
  • [73] ISAAA (2014), Global status of commercialized biotech/GM crops in 2014.,ISAAA Brief No. 49. ISAAA: Ithaca, NY
  • [74] Ibargutxi MA, Muñoz D, Ruiz de Escudero I, Caballero P (2008), Interactions between Cry1Ac, Cry2Ab, and Cry1Fa Bacillus thuringiensis toxins in the cotton pests Helicoverpa armigera (Hübner) and Earias insulana (Boisduval).,Biol Control 47: 89-96.
  • [75] Huỳnh Thị Thu Huệ, Trần Thị Ngọc Diệp, Lê Thị Thu Hiền, Nông Văn Hải (2008), Thiết kế vector và kiểm tra biểu hiện của gen cryIA(c) trên lá cây thuốc lá Nicotiana benthamiana.,Tạp chí Công nghệ Sinh học 6(4): 453-458.
  • [76] Höfte H, Whiteley HR (1989), Insecticidal crystal proteins of Bacillus thuringiensis.,Microbiol Rev 53: 242-255
  • [77] Hernández M P, Ferré J, Escriche B (2008), Susceptibility of Spodoptera exigua to 9 toxins f-rom Bacillus thuringiensis.,J Invertebr Pathol 97(3): 245- 250.
  • [78] He J, Wang J, Yin W, Shao X, Zheng H, Li B, Zhao Y, Sun M, Wang S, Yu Z (2011), Complete genome sequence of Bacillus thuringiensis subsp. chinensis strain CT-43.,J Bacteriol 193(13): 3407-3408.
  • [79] Grochulski P, Masson L, Borisova S, PusztaiCarey M, Schwartz JL, Brousseau R, and Cygler M (1995), Bacillus thuringiensis CryIA(a) insecticidal toxin: crystal structure and channel formation.,J Mol Biol 254: 447-464
  • [80] Ge AZ, Rivers D, Milne R, Dean DH (1991), Functional domains of Bacillus thuringiensis insecticidal crystal proteins: refinement of Heliothis virescens and Trichoplusiani specificity domains on Cry1A(c).,J Biol Chem 266: 17954-17958.
  • [81] Fitt GP (1989), The ecology of Heliothis in relation to agroecosystems.,Annu Rev Entomol 34: 17-52.
  • [82] Fernandes AP, Bueno AF, Sosa-gómez DR (2015), Helicoverpa armigera: current status and future perspectives in Brazil.,Curr Agric Sci Technol 21(1): 1-7.
  • [83] Estruch JJ, Warren GW, Mullins MA, Nye GJ, Craig JA, Koziel MG (1996), Vip3A, a novel Bacillus thuringiensis vegetative insecticidal protein with a wide spectrum of activities against lepidopteran insects.,Proc Natl Acad Sci USA 93: 5389-5394.
  • [84] de Maagd RA, WeemenHendriks M, Molthoff JW, Naimov S (2003), Activity of wildtype and hybrid Bacillus thuringiensis delta-endotoxins against Agrotis ipsilon.,Arch Microbiol 179(5): 363- 367.
  • [85] (2013), http://cucchannuoi.gov.vn/ de Maagd RA, WeemenHendriks M, Stiekema W, Bosch D (2000) Domain III substitution in Bacillus thuringiensis delta-endotoxin Cry1C domain III can function as a specific determinant for Spodoptera exigua in different, but not all, Cry1-Cry1C hybrids. Appl Environ Microbiol 66: 1559-1563.,
  • [86] Chandra A, Ghosh P, Mandaokar AD, Bera AK, Sharma RP, Das S, Kumar PA (1999), Amino acid substitution in alphahelix 7 of Cry1Ac deltaendotoxin of Bacillus thuringiensis leads to enhanced toxicity to Helicoverpa armigera Hubner.,FEBS Lett. 458(2): 1759.
  • [87] Crickmore N, Zeigler DR, Schnepf E, van Rie J, Lereclus D, Baum J, Bravo A, Dean DH (2013), Bacillus thuringiensis toxin nomenclature.,Http://www.lifesci. sussex.ac.uk/Home/Neil_Crickmore/Bt/.
  • [88] Carozzi NB, Kramer VC, Warren GW, Evola S and Koziel M (1991), Prediction of insecticidal activity Bacillus thuringiensis strain by polymerase chain reaction product profiles.,Appl Environ Microbiol 57: 353-356
  • [89] Carmona AA, Ibarra JE (1999), Expression and crystallization of a Cry3Aa–Cry1Ac chimerical protein of Bacillus thuringiensis.,World J Microbiol Biotechnol 15: 455-463.
  • [90] Carlson CR, Kolsto AB (1993), A complete physical map of a Bacillus thuringiensis chromosome.,J Bacteriol 175: 1053-1060.
  • [91] Carlson CR, Caugant DA and Kolsto AB (1994), Genotypic diversity among Bacillus cereus and Bacillus thuringiensis strains.,Appl Environ Microbiol 60: 1719-1725.
  • [92] Bravo A, Gill SS, Soberón M (2007), Mode of action of Bacillus thuringiensis Cry and Cyt toxins and their potential for insect control.,Toxicon 49: 423- 435
  • [93] Betz F, Hammond B, Fuchs R (2000), Safety and advantages of Bacillus thuringiensis protected plants to control insect pests.,Regul Toxicol Pharmacol 32: 156-173.
  • [94] Bernardi O, Malvestiti GS, Dourado PM, Oliveira WS, Martinelli S, Berger GU (2012), Assessment of the high-dose concept and level of control provided by MON 87701 × MON 89788 soybean against Anticarsia gemmatalis and Pseudoplusia includens (Lepidoptera: Noctuidae) in Brazil.,Pest Manag Sci 68: 1083-1091.
  • [95] Bengyella L, Yekwa EL, Iftikhar S, Nawaz K, Jose RC, Fonmboh DJ, Tambo E, Roy P (2018), Global challenges faced by engineered Bacillus thuringiensis Cry genes in soybean (Glycine max L.) in the twenty-first century.,3 Biotech 8(11): 464.
  • [96] Barton K, Whitely H, Yang NS (1987), Bacillus thuringiensis δ-endotoxin expressed in transgenic Nicotiana tabacum provides resistance to Lepidopteran insects.,Plant Physiol 85: 1103-1109.
  • [97] Baoua I, Ba NM, Agunbiade TA, Margam V, BinsoDabiré CL, Antoine S, Pittendrigh BR (2011), Potential use of Sesbania pachycarpa (Fabaceae: Papilionoideae) as a refugia for the legume pod borer Maruca vitrata (Lepidoptera: Crambidae).,Int J Trop Insect Sci 31: 212-218.
  • [98] Balasubramanian P, Jayakumar R, Shambharkar P, Unnamalai N, Pandian SK, Kumaraswami NS, Ilangovan R, Sekar V (2002), Cloning and c-haracterization of the crystal protein-encoding gene of Bacillus thuringiensis subsp. yunnanensis.,Appl Environ Microbiol 68: 408-411.
  • [99] Asano S, Yamashita C, Iizuka T, Takeuchi K, Yamanaka S, Cerf D, Yamamoto T (2003), A strain of Bacillus thuringiensis subsp. galleriae containing a novel cry8 gene highly toxic to Anomala cuprea (Coleoptera: Scarabaeidae).,Biol Control 28: 191- 196.
  • [100] Abdullah M, Sarnthoy O, Isichaiku S, Tantakom S (2001), Efficacy of cypermethrin, neem extract and Bacillus thuringiensis for controlling insect pests of vegetables soybean.,http://agris.fao.org/agrissearch/search.do?recordID= TH2005000374.