Đến nay đã có không ít nghiên cứu từ nhiều góc độ về quan hệ dân tộc ở nước ta, song vẫn thiếu những công trình về quan hệ dân tộc với phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh - quốc phòng tại các vùng biên giới Việt Nam. Trên cơ sở nguồn tư liệu thực địa khảo sát năm 2022 và 2023 tại 3 xã/thị trấn biên giới thuộc tỉnh Quảng Ninh, Cao Bằng và Lào Cai (cụ thể xem trong bài viết của Bùi Thị Bích Lan trong số tạp chí này) cũng như tham khảo các nguồn tài liệu khác, bài viết tập trung làm rõ một số vấn đề về quan hệ dân tộc với phát triển vùng biên giới Việt Nam - Trung Quốc hiện nay. Kết quả nghiên cứu cho thấy, các mối quan hệ dân tộc nơi đây đang là yếu tố quan trọng góp phần phát triển sản xuất, mở rộng diện tích các cây trồng và vật nuôi thương phẩm, ngành nghề phi nông nghiệp; quản lý xã hội; bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa tộc người với phát triển văn hóa quốc gia;... Tuy vậy, quan hệ dân tộc trong vùng vẫn phụ thuộc nhiều vào các chính sách phát triển, nhất là chính sách dân tộc của Đảng và Nhà nước đối với các vấn đề về phát triển kinh tế - xã hội, tạo việc làm và thu nhập; quản lý thôn/bản, nâng cao dân trí, chăm sóc sức khỏe, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa tộc người và phát triển văn hóa quốc gia.

To date, there have been numerous studies examining ethnic relations in our nation from various perspectives. However, there remains a dearth of research on the role of ethnic relations in the socio-economic development, national security, and safety assurance within the border regions of Vietnam. Drawing upon field data gathered in 2022 and 2023 from three border communes/towns in the provinces of Quang Ninh, Cao Bang, and Lao Cai (refer to Bui Thi Bich Lan’s article in this edition for further details), as well as consulting other sources, this article is focused on elucidating several issues related to ethnic relations in the contemporary development of the Vietnam-China border area. The findings of this research reveal that ethnic relations play a pivotal role in advancing production, expanding the cultivation of cash crops, livestock, and non-agricultural industries, managing society, and preserving and promoting the cultural values of various ethnic groups. These factors contribute to the broader development of our national culture. Nonetheless, ethnic relations in this region continue to heavily rely on development policies, particularly those crafted by the Party and State concerning ethnic affairs. These policies encompass areas such as socioeconomic advancement, job creation, income generation, village management, enhancement of public knowledge, healthcare, the preservation, and elevation of ethnic cultural values, and the development of our national culture.